Σημαντικές ανατροπές λόγω της οικονομικής κρίσης καταγράφονται στην αγορά ενοικίων των διαμερισμάτων με βάση την ποσοτική εικόνα που παρουσιάζουν έξι αντιπροσωπευτικές ως προς την πληθυσμιακή κατανομή και το εισοδηματικό επίπεδο περιοχές της Αττικής. Σύμφωνα με μελέτη που διεξήγαγε η εταιρεία πιστοποιημένων εκτιμητών και συμβούλων ακινήτων GLP Values ΑΕ, σήμερα μπορεί κάποιος να νοικιάσει ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. με παλαιότητα 15 ετών: στην Κυψέλη από 250 ως 450 ευρώ, στο Περιστέρι από 350 ως 500 ευρώ, στη Γλυφάδα από 480 ως 680 ευρώ, στη Βούλα από 550 ως 750 ευρώ, στην Κηφισιά από 650 ως 900 ευρώ και στην Εκάλη από 750 ως 1.050 ευρώ. Το εύρος των παραπάνω ενοικίων είναι 30%-40% χαμηλότερα από τα ανώτερα επίπεδα του 2007-2008 και οι διαφορές που εντοπίζονται μέσα στην ίδια περιοχή αποδίδονται στην ποιότητα κατασκευής του διαμερίσματος, στην παλαιότητά του, στη θέση του, στη θέα του και σε άλλες υποδομές όπως θέρμανση, κλιματισμός, θέση στάθμευσης κτλ. Το σχετικά απροσδόκητο που δημιούργησε η αγορά είναι το κλείσιμο της ψαλίδας των ενοικίων σε περιοχές που στο παρελθόν φαινόταν αδύνατον να είναι τόσο κοντά η μία με την άλλη. Ετσι σήμερα υπάρχουν περιοχές στη Γλυφάδα που μπορεί κάποιος να πληρώσει το ίδιο περίπου ενοίκιο με ένα διαμέρισμα καλής ποιότητας στο Περιστέρι. Αντίστοιχες περιπτώσεις μπορεί κανείς να βρει στην Κυψέλη και στη Γλυφάδα. Tο φαινόμενο αυτό αποδίδεται κατά την GLP Values ΑΕ στο ότι οι τιμές των ακινήτων στα βόρεια και στα νότια προάστια υποχώρησαν περισσότερο από ό,τι στις πυκνοκατοικημένες και στις λεγόμενες «λαϊκές συνοικίες». Το αποτέλεσμα είναι ότι, αν κάποιος ήθελε να δει ένα διαμέρισμα στις περιοχές αυτές ως «επένδυση εισοδήματος», δηλαδή να αγοράσει και να το νοικιάσει, με έκπληξή του θα διαπιστώσει ότι η υψηλότερη απόδοση από τις προαναφερθείσες περιοχές θα του δοθεί στην Κυψέλη. Οι αποδόσεις σε Κηφισιά, Εκάλη και Περιστέρι συγκλίνουν στο εύρος 4%-4,5%.Οι χαμηλότερες αποδόσεις προσφέρονται σε Γλυφάδα και Βούλα.Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι αποδόσεις αυτές είναι πριν από την επιβολή των φόρων (ΕΕΤΗΔΕ, ΦΑΠ, ΤΑΠ, αυτοτελής φόρος ενοικίων για το 2013). Επίσης, όπως επισημαίνουν οι αναλυτές , οι τιμές των ενοικίων που διαβάζει ο ενδιαφερόμενος σε αγγελίες στο Internet και σε διάφορες εξειδικευμένες εφημερίδες του χώρου είναι 10%-20% μεγαλύτερες από αυτές που στις περισσότερες περιπτώσεις συμφωνούνται με τον ιδιοκτήτη.

Ως τα τέλη Νοεμβρίου θα έχει ολοκληρωθεί η πώληση του Αστέρα Βουλιαγμένης, εκτίμησε ο διευθύνων σύμβουλος του ξενοδοχείου. Υπενθυμίζεται ότι το ξενοδοχειακό συγκρότημα ανήκει σε ποσοστό 85,349% στην Αστήρ Παλάς Βουλιαγμένης ΑΞΕ, θυγατρική της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, ενώ εμπλέκεται και το Δημόσιο, καθώς κατέχει λιγότερο από το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης όπου έχει χτιστεί το ξενοδοχείο Αφροδίτη. Από το σύνολο της έκτασης, τα 193 στρέμματα ανήκουν στην Αστήρ Παλάς, τα 115 στο ΤΑΙΠΕΔ (έκταση του ΕΟΤ) και 45 στρέμματα είναι η χερσαία επιφάνεια της μαρίνας Βουλιαγμένης, που από το τέλος του 2012 μισθώθηκε από την Αστήρ Παλάς για 40 χρόνια

Πρωτίστως οι Ρώσοι και μετά οι Βρετανοί είναι οι κύριοι ξένοι αγοραστές ακινήτων στην Τουρκία. Σύμφωνα με την έκθεση του τουρκικού υπουργείου Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας, για το διάστημα Μάιος 2012 - Μάιος 2013, 14.599 ξένοι επένδυσαν στην γείτονα αγοράζοντας 13.495 ακίνητα. Στην συντριπτική τους πλειοψηφία πρόκειται για παραθεριστικές κατοικίες. Στην κορυφή της σχετικής λίστας τοποθετούνται ο Ρώσοι με αγορές 2.313 κατοικιών, δεύτεροι έρχονται οι Βρετανοί με αγορές 1. 353 κατοικιών και τρίτοι οι Γερμανοί με 1.350 κατοικίες. Ακολουθούν υπήκοοι της Νορβηγίας, της Σουηδίας, του Βελγίου, της Ολλανδίας, του Κουβέιτ και της Σαουδικής Αραβίας. Την τριάδα των πιο δημοφιλών στους ξένους περιοχών αποτελεί η παραθαλάσσια περιοχή της Μερσίνας στο νότο, η περιοχή της Σμύρνης στο Αιγαίο και η Γιάλοβα στη Θάλασσα του Μαρμαρά. Εκπληξη προκαλεί το γεγονός ότι η Κωνσταντινούπολη δε βρίσκεται καν μέσα στην πρώτη δεκάδα της λίστας με τις αγορές ακινήτων από ξένους στην Τουρκία το τελευταίο δωδεκάμηνο.

Οι σταδιακές αναθεωρήσεις των νόμων σχετικά με τις ξένες πωλήσεις ακινήτων στις οποίες προέβη η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Εντογάν έχουν προκαλέσει αύξηση των αγορών συγκριτικά με τα προηγούμενα χρόνια. Τον Αύγουστο του 2012 συγκεκριμένα, ο αριθμός των υπηκόων ξένων κρατών που επιτρέπεται να αγοράσουν τούρκικη ιδιοκτησία «χωρίς περιορισμούς» αυξήθηκε διά νόμου από 89 σε 183. Παράλληλα, βάσει ενός πρόσθετου νόμου, επιμηκύνεται η περίοδος διαμονής στην Τουρκία για διακοπές από 3 μήνες σε 1 χρόνο.

Στον αντίποδα των παραχωρήσεων, οι ξένοι ιδιοκτήτες θα αντιμετωπίσουν πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις. Η νομοθεσία εξακολουθεί ωστόσο, να απαγορεύει σε κατοίκους των όμορων χωρών να κατέχουν ιδιοκτησία σε περιοχές της Τουρκίας που συνορεύουν με τις χώρες εκείνες. Όσον αφορά τους Ελληνες, η τουρκική νομοθεσία απαγορεύει την αγορά κατοικίας στο μεγαλύτερο μέρος της δυτικής Τουρκίας. Οι τουρκικές Αρχές φιλοδοξούν ότι μέσα στα επόμενα 10 χρόνια ξένοι επενδυτές μπορούν να αγοράσουν ακίνητα, κυρίως για παραθερισμό, ύψους άνω των 230 δισεκατομμυρίων ευρώ. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι τιμές των ακινήτων στην Τουρκία έχουν πάρει την ανιούσα και οι τιμές τους είναι ακριβές, ιδίως για τους ίδιους τους Τούρκους. Παράλληλα χτίζονται συνεχώς νέα ακίνητα. Το γεγονός αυτό κάνει ήδη αρκετούς οικονομικούς αναλυτές να μιλούν για κατασκευαστική «φούσκα» η οποία μπορεί να σκάσει με απρόβλεπτες συνέπειες για την τουρκική οικονομία.

Επενδυτικές ευκαιρίες παρουσιάζει το ιστορικό κέντρο της Αθήνας, λόγω της πτώσης των τιμών έως και 50%, συγκριτικά με το peak του 2009, εν όψει των έργων ανάπλασης αλλά και του ρυθμιστικού σχεδίου Αθήνας, το οποίο είναι στο τελικό στάδιο επεξεργασίας. Και, με την απομάκρυνση του φόβου της ελληνικής χρεοκοπίας να επιτρέπει την υλοποίηση -μέχρι πρότινος «παγωμένων»- επενδυτικών σχεδίων, το κέντρο της Αθήνας επανατοποθετείται στο επενδυτικό στόχαστρο με βήματα αργά, αλλά σταθερά. Ποιοι είναι οι παράγοντες που τροφοδοτούν το «ανοδικό σενάριο» για το κέντρο; Κατ΄ αρχάς, η σημαντική πτώση των τιμών, που διαμορφώνεται σήμερα στο 30% έως 50% σε σχέση με την «ακμή» του 2009. Σύμφωνα με τους κτηματομεσίτες, στις ακριβές συνοικίες, όπως στο Κολωνάκι, οι αξίες έχουν υποχωρήσει κατά 60% ή και περισσότερο. Αυτήν τη στιγμή, όσοι διαθέτουν ρευστότητα την οποία θα επεδίωκαν να κατευθύνουν στην απόκτηση ακινήτου, θα μπορούσαν να επωφεληθούν των μεγάλων «εκπτώσεων» που υπάρχουν στην αγορά. Εκπτώσεις οι οποίες, σύμφωνα με τους ειδικούς, προέρχονται είτε από ιδιοκτήτες που με ανάγκη για ρευστότητα καταλήγουν να μειώσουν τις αρχικά ζητούμενες τιμές είτε επειδή το ακίνητο βρίσκεται σε μια περιοχή με προσφορά που δεν απορροφάται από τη ζήτηση, γεγονός που συμπιέζει προς τα κάτω τις αξίες. Αυτήν τη στιγμή στο Κολωνάκι «πωλητήριο» έχει μπει σε περισσότερες από χίλιες κατοικίες, για τις περισσότερες από τις οποίες οι ζητούμενες τιμές αναπροσαρμόζονται συνεχώς. Στα Άνω Πετράλωνα, η προσφορά δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλη. Στο Μεταξουργείο, όπου προ κρίσης είχαν πραγματοποιηθεί σημαντικά οικιστικά projects, μεζονέτα 110 τ.μ. του 2010, δύο επιπέδων, τετάρτου ορόφου, με θέα, πωλείται προς 160.000 ευρώ. Στα Εξάρχεια (Νεάπολη), που δεν αποτελούν οικιστική επιλογή για λίγους, διαμέρισμα 120 τ.μ., τετάρτου ορόφου, κατασκευής 1970, πωλείται προς 120.000 ευρώ. Τίμημα χαμηλό, εάν ληφθεί υπόψη η κομβική τοποθεσία του ακινήτου και η γειτνίασή του με τα μέσα μεταφοράς.

Την ίδια στιγμή, η κατάρτιση του νέου ρυθμιστικού σχεδίου Αθήνας αναμένεται να εισαγάγει νέες χρήσεις και να δώσει κίνητρα για την επανάχρηση κτιρίων και την πραγματοποίηση αναπλάσεων. Πρόκειται για καταλύτες που μεσομακροπρόθεσμα εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν στη σταδιακή αύξηση των τιμών των ακινήτων, όπως επισημαίνει ο Αλέξανδρος Περετζής, στέλεχος της κτηματαγοράς. Η υλοποίηση νέων εμπορικών πολυχώρων, μέσω του ρυθμιστικού, και η μετατροπή περιοχών δεύτερης κατοικίας σε πρώτης εκτιμάται ότι θα ενισχύσει το ενδιαφέρον για ακίνητα που παραμένουν σήμερα «στα αζήτητα». Ανθεκτική στις πιέσεις που δέχεται η κτηματαγορά εμφανίζεται η Πλάκα, με τις τιμές πώλησης να έχουν συρρικνωθεί όχι περισσότερο από 20% συγκριτικά με το 2009. Η μικρή προσφορά κατοικιών κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης αποτρέπει τις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών. Ενδεικτικά, ανακαινισμένη μεζονέτα 120 τ.μ. στην Ακρόπολη, κατασκευής ΄80, πωλείται προς 300.000 ευρώ, τιμή που έχει μειωθεί κατά περίπου 20.000 ευρώ από τα μέσα του μήνα. Ωστόσο, οι τιμές αυξάνονται για κατοικίες επί της οδού Διονυσίου Αρεοπαγίτου, με διαμέρισμα 110 τ.μ. τρίτου ορόφου, κατασκευής 1965, να πωλείται προς 480.000 ευρώ, από 560.000 ευρώ πριν από μερικές ημέρες.