Δημοσιεύτηκε από το ΤΑΙΠΕΔ η προκήρυξη του διαγωνισμού για την πώληση έξι ακινήτων του Δημοσίου στο εξωτερικό. Σύμφωνα με την προκήρυξη, ως περιθώριο υποβολής προσφορών τίθεται η 19η Μαρτίου, ενώ καταληκτική ημερομηνία για την υπογραφή της σύμβασης και καταβολή του οικονομικού ανταλλάγματος ορίστηκε η 11η Μαΐου. Τα ακίνητα του Δημοσίου που διατίθενται προς πώληση είναι:

- Λονδίνο: 2 Holland Park, W11 3T.

- Λευκωσία: Οδός Αγίου Προκοπίου, Έγκωμ.

- Βρυξέλλες: Oδός Montoyer 25, Περιοχή Leopol. - Βελιγράδι: Οδός Kralja Milutina .

- Λουμπλιάνα: Οδός Veselova 1.

- Tασκένδη: Οδός Do'rmon Yo'li (πρώην Zulaiho) 3-4.

Επιστρέφουμε στις μέρες της δεκαετίας του ΄60 όταν οι ομογενείς ήταν οι μεγαλύτεροι αγοραστές ακινήτων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με μεσίτες ήδη οι ομογενείς του εξωτερικού στην Ελλάδα προχωρούν σε σημαντικές αγορές κατοικιών κυρίως σε καλές περιοχές μεγάλων αστικών κέντρων. Σε μια από τις καλές συνοικίες των Βορείων Προαστίων πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα τρεις αξιόλογες αγοραπωλησίες ακινήτων, στις οποίες αγοραστές ήταν ομογενείς από τη Γερμανία. Τα ακίνητα αγοράστηκαν σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές από ανθρώπους που πωλούσαν λόγω ανάγκης. Λέγεται ότι από 350.000 ευρώ που ήταν η αρχική τιμή, η συμφωνία έκλεισε στις 150.000 ευρώ. Το δέλεαρ είναι οι τιμές που θεωρούνται ελκυστικότατες για όσους εισπράττουν μισθούς Γερμανίας ή Αυστραλίας. Παράλληλα, ήδη σε παραθεριστικά θέρετρα έχουν καταγραφεί κινήσεις εκδήλωσης ενδιαφέροντος -προς το παρόν με τη μορφή της έρευνας αγοράς- απο ομογενείς κυρίως απο τις ΗΠΑ , που ενδιαφέρονται κυρίως για εκτάσεις γης και ακριβά ακίνητα. Αν και προς το παρόν οι κινήσεις είναι περιορισμένες κανείς δεν αποκλείει ότι η Ελλάδα έχει γυρίσει 50 χρόνια πίσω όταν περιμένε να ζήσει απο τα μεταναστευτικά εμβάσματα.

Συνεχίζεται το μπαράζ δημοσιευμάτων γερμανικών μέσων ενημέρωσης για τους Ελληνες που αγοράζουν, και μάλιστα τοις μετρητοίς ακίνητα στη Γερμανία. Μετά την Handelsplat και την Deutsche Velle σειρά πήρε το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel το οποίο αναφέρει ότι Έλληνες, Ισπανοί και Πολωνοί αναζητούν επενδυτικές ευκαιρίες στη Γερμανία για την εξασφάλιση των χρημάτων τους. «Οι Έλληνες αγοράζουν μόνο από ιδιώτες», ανέφερε, σύμφωνα με το περιοδικό, διαφήμιση μεσιτικού γραφείου σε περιοχή κοντά στο Αμβούργο και έκανε λόγο για «εγγυημένη διακριτικότητα», ενώ, σε άλλη καταχώρηση, μεσίτης διαφήμιζε «πώς θα σώσετε τα χρήματά σας από τον Γκάουκ, την Μέρκελ, τον Σόιμπλε και τους άλλους μαφιόζους». Το δημοσίευμα αναφέρει ότι το ένα τρίτο των αγοραστών γης, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων στην Γερμανία προέρχεται πλέον από το εξωτερικό. Επιπλέον, οι ξένοι επενδυτές, εν αντιθέσει προς τους Γερμανούς, πληρώνουν συνήθως σε μετρητά. Το Spiegel επισημαίνει πάντως ότι η προτίμηση των επενδυτών στις γερμανικές πόλεις οφείλεται και στο γεγονός ότι π.χ. στο Βερολίνο οι τιμές των ακινήτων κυμαίνονται στα 1.400-1.500 ευρώ, πολύ χαμηλότερα από τις τιμές στο Παρίσι, το Μιλάνο ή την Μπολόνια. Επίσης διευκρινίζει ότι «δεν είναι μόνο οι πλούσιοι Έλληνες που αγοράζουν στο Βερολίνο αλλά και πολλοί οικογενειάρχες, οι οποίοι θέλουν να εξασφαλίσουν ένα διαμέρισμα για τα παιδιά τους που σπουδάζουν σε μια πόλη όπου σημειώνεται έκρηξη στην αγορά ακινήτων».

Σε πλήρη αναδιάρθρωση έχει εισέλθει ο κλάδος των επαγγελματικών ακινήτων της χώρας (γραφεία, καταστήματα, βιομηχανικά κτίρια και επαγγελματικοί χώροι), καθώς η οικονομική κρίση έχει επιταχύνει τη διαδικασία που ξεκίνησε ήδη από το 2007 στην αγορά. Τα βασικά χαρακτηριστικά της αναδιοργάνωσης αυτής είναι η έξοδος ορισμένων αγορών γραφείων από τον χάρτη (π.χ. εθνική οδός), καθώς η ανάπτυξή τους τα προηγούμενα χρόνια είχε βασιστεί σε προσδοκίες που δεν επαληθεύθηκαν. Ταυτόχρονα, όπως επισήμανε εντός της εβδομάδας η Τράπεζα της Ελλάδος, οι σημαντικότερες πιέσεις για επαναδιαπραγμάτευση και μείωση των ενοικίων καταγράφονται σε συνοικιακά εμπορικά ακίνητα, αποθηκευτικούς χώρους και μη ανταγωνιστικά κτίρια γραφείων.

Η κάμψη του κλάδου των επαγγελματικών ακινήτων ήταν εμφανής καθ’ όλη τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου του έτους, ενώ από την αρχή της κρίσης και μέχρι σήμερα, η ζήτηση επαγγελματικών ακινήτων βαίνει φθίνουσα διότι οι επιχειρήσεις στρέφονται σε φθηνότερη επαγγελματική στέγη. Ταυτόχρονα καταγράφεται υπερβάλλουσα προσφορά με αύξηση των κενών εμπορικών καταστημάτων, αλλά και γραφείων, όπως επίσης και πτωτική τάση των τιμών. Επιπλέον, η περιορισμένη χρηματοδότηση, σε συνδυασμό με τη γενικότερη αβεβαιότητα στο οικονομικό περιβάλλον, συντηρούν τη σχετική επιφυλακτικότητα ως προς την ανάπτυξη νέων επενδυτικών σχεδίων. Οπως αναφέρεται , «η υποχώρηση των ενοικίων και η κυρίαρχη τάση της επαναδιαπραγμάτευσης των μισθωτηρίων συμβολαίων των επαγγελματικών ακινήτων έχουν συμβάλει και στη μείωση των ενοικίων που καταβάλλει το Δημόσιο για τη στέγαση των υπηρεσιών του. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία του υπ. Οικονομικών, η συνολική δαπάνη του 2011 διαμορφώθηκε σε 155,8 εκατ. ευρώ, που αφορούσε 2.639 συμβάσεις ενοικίασης, ποσό μειωμένο κατά σχεδόν 13% έναντι του 2009. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 2010, το αντίστοιχο ποσό ήταν 8,2% υψηλότερο, καθώς ανερχόταν σε 169,7 εκατ. ευρώ, ενώ το 2009 είχε αγγίξει τα 178 εκατ. ευρώ. Μάλιστα φέτος, αλλά και τα επόμενα χρόνια, το ποσό θα μειωθεί ακόμα περισσότερο, καθώς με βάση σχετικό νόμο που τέθηκε σε εφαρμογή στις αρχές Οκτωβρίου, τα ενοίκια των ακινήτων που μισθώνουν φορείς του Δημοσίου θα μειωθούν από 10% (για ακίνητα με ενοίκιο έως 1.000 ευρώ) έως και 25% για ακίνητα με μηνιαίο ενοίκιο άνω των 3.000 ευρώ. Προβλέπονται επίσης δύο ακόμα κλίμακες με μειώσεις 15% και 20% αντίστοιχα για μηνιαία ενοίκια από 1.000 - 2.000 ευρώ και από 2.000 - 3.000 ευρώ.

Πέραν της κρίσης, πάντως, η αγορά των επαγγελματικών ακινήτων έχει επηρεαστεί αρνητικά και από την αστάθεια του φορολογικού πλαισίου, η οποία αποτελεί τροχοπέδη για την κατάρτιση μακροπρόθεσμων χρηματοοικονομικών μοντέλων αξιολόγησης των επενδύσεων για την ανάπτυξη ακινήτων. Παράλληλα, «η υπέρμετρη φορολόγηση οδηγεί στη συρρίκνωση των υφιστάμενων και προσδοκώμενων επιχειρηματικών αποδόσεων, σε επίπεδα, συχνά, μη βιώσιμα. Επισημαίνεται ότι η φορολογία επί των μεταβιβάσεων και των γονικών παροχών στην Ελλάδα βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα σε σχέση με τις άλλες χώρες της Ε.Ε., ενώ εκτιμάται ότι η μείωσή της θα αύξανε την πολύ χαμηλή συχνότητα των συναλλαγών στην εγχώρια αγορά ακινήτων. Επιπλέον, η γραφειοκρατία που χαρακτηρίζει την ελληνική κτηματαγορά (έκδοση αδειών κ.λπ.), ο μεγάλος αριθμός υποχρεωτικών από τον νόμο διαδικασιών και επιβαρύνσεων (παράσταση δικηγόρων, αμοιβές συμβολαιογράφων, πιστοποιητικό μηχανικού, ενεργειακό πιστοποιητικό κ.λπ.), σε συνδυασμό με την ασάφεια των πολεοδομικών κανονισμών και τις πολλαπλές παραβάσεις του, την έλλειψη ενός σαφούς πλαισίου χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσεων γης, αποτελούν ορισμένους ακόμη παράγοντες που αποθαρρύνουν τη ζήτηση και συχνά αποτρέπουν την ολοκλήρωση επενδυτικών συμφωνιών με ενδιαφερόμενους επενδυτές από το εξωτερικό», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση της ΤτΕ.