Ύφεση μακράς διαρκείας χωρίς κάποια δέσμευση για αναπτυξιακή παρέμβασης , είναι το αποτέλεσμα της συμφωνίας «διάσωσης».Εν προκειμένω, αποφασίσθηκε η παροχή στην χώρα μας, από τη Ζώνη του Ευρώ και το ΔΝΤ, του αναγκαίου 2ου Πακέτου Χρηματοδοτικής ενίσχυσης ύψους περίπου € 109 δις, που περιλαμβάνει και τα € 45 δις που δεν έχουν ακόμα εκταμιευθεί από το 1ο Πακέτο Διάσωσης των € 110 δις, του Μαΐου 2010. Αυτό το νέο πρόγραμμα χρηματοδότησης περιλαμβάνει χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερες προθεσμίες λήξεων, ώστε να βελτιωθεί αποφασιστικά η βιωσιμότητα του χρέους και οι δυνατότητες αναχρηματοδότησης της Ελλάδος. Ως μέσο χρηματοδότησης θα χρησιμοποιείται στο εξής το EFSF. Ειδικότερα, οι λήξεις των νέων δανείων που θα παράσχει το EFSF προς την Ελλάδα, αλλά και οι λήξεις των δανείων που έχουν ήδη εκταμιευτεί από τον 1ο χρηματοδοτικό μηχανισμό του Μαΐου 2010, επεκτείνονται στα 15-30 έτη, από 7,5 έτη που είχε προσδιοριστεί τον Μάρτιο του 2011. Επίσης, αποφασίσθηκε να δοθεί στην Ελλάδα και μια περίοδος χάριτος (μη πληρωμής χρεολυσίων) 10 ετών.

Επιπλέον, οι ιδιώτες δανειστές του ελληνικού δημοσίου συμφώνησαν, στο πλαίσιο του IIF (του Διεθνούς Χρηματοοικονομικού Ινστιτούτου που περιλαμβάνει στους κόλπους του σχεδόν όλα τα χρηματοοικονομικά ιδρύματα σε παγκόσμιο επίπεδο), σε εθελοντική αναδιάταξη του ελληνικού δημοσίου χρέους που λήγει μέχρι τα τέλη της δεκαετίας, πράγμα που ισοδυναμεί με επιπλέον χρηματοδοτική ενίσχυση του Ελλ. Δημοσίου έως το τέλος του 2014, ύψους € 37 δις. Επιπλέον, ένα πρόγραμμα επαναγοράς χρέους, που προωθείται επίσης από τον ιδιωτικό τομέα, θα συνεπάγεται χρηματοδοτική ενίσχυση κατά € 12,6 δις. Σημειώνεται ότι οι ιδιώτες αυτοί επενδυτές καλούνται να ανταλλάξουν εθελοντικά τα ομόλογα που κατέχουν με νέα 30ετούς κυρίως διάρκειας με χαμηλά σχετικά επιτόκια αλλά με την αποπληρωμή τους να είναι εξασφαλισμένη μέσω ειδικού μηχανισμού. Σε αντάλλαγμα οι ιδιώτες που θα συμμετάσχουν θα υποστούν μία μείωση της καθαρής παρούσας αξίας των ομολόγων στην κατοχή τους κατά 20% περίπου, κεφάλαια που θα χρειασθεί να αναπληρωθούν. Αυτό θα γίνει κατά κύριο λόγο από τις αγορές αλλά ακόμη και σε περίπτωση αδυναμίας εξεύρεσης πόρων από τις αγορές, προβλέπεται η άντληση κεφαλαίων από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που έχει ήδη συσταθεί για τις κεφαλαιακές ανάγκες των ελληνικών τραπεζών και του οποίου οι πόροι προβλέπεται να ενισχυθούν από € 10 δις σε € 30 δις, αν και μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει χρήση τους από καμία τράπεζα.

Τα ανωτέρω καλύπτουν πλήρως τις χρηματοδοτικές ανάγκες του Ελλ. Δημοσίου έως το 2014, όπου ελπίζεται ότι το Ελλ. Δημόσιο θα είναι σε θέση να αντλεί από τις αγορές το μεγαλύτερο μέρος των σημαντικά μειωμένων χρηματοδοτικών του αναγκών έως το τέλος της 10ετίας του 2010. Σημειώνεται ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες του Δημοσίου από τα μέσα του 2011 και μέχρι τα μέσα του 2014 ανέρχονται σε € 172 δις περίπου, που θα καλυφθούν πλέον με € 28 δις από έσοδα αποκρατικοποιήσεων, € 37 δις από την συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και από € 109 δις της χρηματοδοτικής βοήθειας των εταίρων μας στην ΖτΕ μέσω του EFSF. Για την χρηματοδότηση του EFSF το επιτόκιο ανέρχεται πλέον σε 3,5% έναντι 5,5% που ήταν έως σήμερα, ενώ για τα ήδη εκταμιευμένα δάνεια του 1ου Πακέτου προβλέπεται ελάφρυνση μέσω επιμήκυνσης των λήξεων. Επίσης, προβλέπεται η απρόσκοπτη συνέχιση της χρηματοδότησης των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ στην βάση των εξασφαλίσεων εγγυήσεων που στηρίζουν πλέον τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Επιπλέον, αν παραστεί ανάγκη θα παρασχεθούν επαρκείς πόροι για την ανακεφαλαίωση των ελληνικών τραπεζών.

«Mαύρη λίστα», στο πρότυπο του «Τειρεσία» για όσους δεν πληρώνουν το λογαριασμό του ηλεκτρισμού και μάλιστα μετακινούνται σε άλλη εταιρεία παροχής ρεύματος χωρίς να εξοφλήσουν την προηγούμενη, προπληρωμένες κάρτες, και σύστημα αυτόματης ειδοποίησης χρέους είναι ορισμένα από τα μέτρα που προτείνει η Ρυθμιστική Αρχη Ενέργειας (ΡΑΕ) για την αντιμετώπιση των κακοπληρωτών, ενός φαινομένου που απειλεί να πάρει εκρηκτικές διαστάσεις, πλήττοντας αδιακρίτως τόσο τη ΔΕΗ όσο και τις ιδιωτικές εταιρείες εμπορίας. Οι προτάσεις της ΡΑΕ τέθηκαν χθες σε δημόσια διαβούλευση που θα ολοκληρωθεί στις 2 Σεπτεμβρίου. Ηδη στη ΔΕΗ οι οφειλές των «τζαμπατζήδων» που μετακινήθηκαν σε άλλη εταιρεία ξεπερνούν τα 15 εκατ. ευρώ, αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές και ανεβάζουν σε πάνω από 20.000 τους πελάτες, νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις που είτε λόγω της οικονομικής κρίσης είτε γιατί εκμεταλλεύονται τις αδυναμίες του συστήματος, έφυγαν από τη ΔΕΗ, αφήνοντας πίσω τους απλήρωτους λογαριασμούς.

Το πρώτο τρίμηνο του 2011 η ΔΕΗ αύξησε κατά 30% στα 45 εκατ. ευρώ τις προβλέψεις για επισφάλειες από ανεξόφλητους λογαριασμούς που σημαίνει ότι για όλη τη χρονιά βλέπει τα «φέσια» να αγγίζουν τα 200 εκατ. ευρώ. Ανάλογα προβλήματα αντιμετωπίζουν και οι ιδιωτικές εταιρείες εμπορίας ρεύματος. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα, που η ΡΑΕ προειδοποιεί ότι το ζήτημα των ληξιπρόθεσμων οφειλών απειλεί ακόμα και την οικονομική βιωσιμότητα των προμηθευτών ηλεκτρικής ενέργειας και μπορεί να έχει επιπτώσεις στα τιμολόγια, αν οι συνεπείς καταναλωτές κληθούν να καλύψουν το κόστος των επισφαλειών. Οι βασικές προτάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής για την αντιμετώπιση του προβλήματος προβλέπουν:

Tη δημιουργία ενεργειακού «Τειρεσία», ενός μητρώου με το ιστορικό των ανεξόφλητων λογαριασμών, ώστε να προληφθεί η μετακίνηση των αφερέγγυων καταναλωτών από τη μία εταιρεία στην άλλη. Ωστόσο τίθεται θέμα εμπλοκής της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Δικαίωμα άρνησης προμήθειας ηλεκτρισμού σε πελάτες που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε άλλον προμηθευτή.

Θέσπιση υποχρέωσης των καταναλωτών να επιδεικνύουν τη απόδειξη πληρωμής του τελευταίου λογαριασμού πριν συνάψουν σύμβαση με άλλη εταιρεία. Προπληρωμένες κάρτες ρεύματος με τη χρήση ειδικών μετρητών, όπως ισχύει σε άλλες χώρες.

Εκπτώσεις για όσους πληρώνουν το λογαριασμό ρεύματος με πάγια τραπεζική εντολή, αν και η εντολή αυτή μπορεί ανά πάσα στιγμή να ανακληθεί.

Αύξηση των εγγυήσεων που ζητούν οι πάροχοι ως και στους 6 μήνες για τους πελάτες με ιστορικό ληξιπρόθεσμων οφειλών. Το μέτρο αυτό όμως θεωρείται ότι θα περιορίσει την κινητικότητα των καταναλωτών από τη μία εταιρεία στην άλλη.

Δυνατότητα πληρωμής του λογαριασμού σε δόσεις.

Την ενεργή συμμετοχή των ιδιοκτητών ακινήτων στην εξωδικαστική επίλυση διαφορών αναφορικά με το ύψος των ενοικίων στις εμπορικές μισθώσεις προβλέπει νομοσχέδιο του υπουργείου Ανάπτυξης που κατατέθηκε για ψήφιση στη Βουλή. Το σχέδιο νόμου για την «Προπτωχευτική Διαδικασία Εξυγίανσης και άλλες διατάξεις» προβλέπει τη σύσταση τριμελών Επιτροπών Διακανονισμού Εμπορικών Μισθώσεων ανά Περιφερειακή Ενότητα (νομό) για την εξωδικαστική επίλυση διαφορών αναφορικά με το ύψος των ενοικίων στις εμπορικές μισθώσεις.

Ο νέος θεσμός θα δώσει τη δυνατότητα στους ενοικιαστές ή τους ιδιοκτήτες που θεωρούν ότι το μίσθωμα που πληρώνουν δεν ανταποκρίνεται στις συνθήκες της αγοράς, να προσφύγουν στις επιτροπές και να επιδιώξουν έναν εξωδικαστικό συμβιβασμό. Η επιτροπή θα προεδρεύεται από δικαστικό αντιπρόσωπο του Δημοσίου, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ) θα ορίζει το μέλος που θα εκπροσωπεί τους ιδιοκτήτες και τον αναπληρωτή του, ενώ το τρίτο μέλος θα ορίζεται από τις επαγγελματικές οργανώσεις. Η απόφαση της επιτροπής θα εφαρμόζεται άμεσα εφόσον γίνεται αποδεκτή και από τα δύο μέρη με πρακτικό, διαφορετικά, θα εκδίδεται πόρισμα το οποίο θα λαμβάνουν υπόψη τα δικαστήρια εφόσον μία από τις δύο πλευρές προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Μάλιστα, η ΠΟΜΙΔΑ έχει ήδη – πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου - ζητήσει από όλα τα κατά τόπους σωματεία-μέλη της να της γνωστοποιήσουν άμεσα τους εκπροσώπους τους στις επιτροπές αυτές.

Εκρηκτική θα είναι η κατάσταση στην αγορά εμπορικών χώρων απο τον Σεπτέμβριο καθώς οι αναδουλειές και η αφάιμαξη ρευστού θα φέρουν δεκάδεσ χιλιάδες λουκέτα.Η αγορά μοιάζει με «καζάνι» έτοιμο να εκραγεί και καθημερινά το τοπίο στις μικρές επιχειρήσεις και στο λιανεμπόριο αλλάζει, καθώς πληθαίνουν τα λουκέτα. Μάλιστα εκτιμάται από τις 800.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις περισσότερες από 100.000 θα έχουν βάλει λουκέτο μέχρι το τέλος του χρόνου. Και όλα αυτά συμβαίνουν την ώρα που οι τράπεζες έχουν περιορίσει δραματικά την έκδοση μπλοκ επιταγών. Σήμερα «σκάνε» επιταγές που ανακυκλώνονταν τον τελευταίο χρόνο. Οι περισσότεροι επιχειρηματίες σήμερα δεν δέχονται να πραγματοποιήσουν συναλλαγές με επιταγές και η αγορά έχει στραφεί στις προμήθειες με μετρητά -τα οποία είναι ελάχιστα- ή με εγγυητικές επιστολές τραπεζών.

Ξεπέρασαν το 1,1 δισ. ευρώ τα «φέσια» της αγοράς το πρώτο εξάμηνο του 2011 και τις 170.000 οι νέες καταχωρίσεις φυσικών και νομικών προσώπων στη «μαύρη λίστα» του «Τειρεσία». Από το 2008 και μέχρι το τέλος Ιουνίου 2011 τα συνολικά «φέσια» προσέγγισαν τα 8 δισ. ευρώ και οι καταχωρίσεις στα μαύρα κατάστιχα του «Τειρεσία» ξεπέρασαν το 1 εκατομμύριο φυσικά και νομικά πρόσωπα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η «Τειρεσίας ΑΕ», τον Ιούνιο, έμειναν ακάλυπτες και σφραγίστηκαν 15.679 επιταγές, ύψους 168,144 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό εμφανίζει αύξηση της τάξης του 7,75% σε ετήσια βάση. Συνολικά, τώρα τους πρώτους έξι μήνες του χρόνου τα ποσά των ακάλυπτων επιταγών ανήλθαν στα 988,4 εκατ. ευρώ και σφραγίστηκαν 95.692 τεμάχια. Αντίθετα, τον Ιούνιο τα ποσά στις απλήρωτες συναλλαγματικές ήταν μειωμένα κατά 14,9% σε σχέση με τον ίδιο μήνα πέρυσι. Συγκεκριμένα δεν πληρώθηκαν 11.881 συναλλαγματικές ποσού 15,95 εκατ. ευρώ και συνολικά στο εξάμηνο έμειναν απλήρωτες 74.883 συναλλαγματικές ποσού 115,77 εκατ. ευρώ. Πέρυσι τον Ιούνιο τα ποσά των ακάλυπτων επιταγών ήταν σημαντικά μειωμένα σε σχέση με φέτος στα 797,4 εκατ. ευρώ και των συναλλαγματικών στα 108,28 εκατ. ευρώ.

Το 2009 αντίστοιχα στο πρώτο εξάμηνο τα «φέσια» είχαν διαμορφωθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα, με τις ακάλυπτες επιταγές στα 1,657 δισ. ευρώ και τις συναλλαγματικές στα 117,3 εκατ. ευρώ. Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι το 2008 χρονιά που ξεκίνησε η κρίση τα φέσια από επιταγές και συναλλαγματικές έφτασαν τα 1,46 δισ. ευρώ, το 2009 έφτασαν στο ποσό-ρεκόρ των 3,25 δισ. ευρώ και πέρυσι έκλεισαν στα 2,04 δισ. ευρώ. Δηλαδή από το 2008 και μέχρι το τέλος Ιουνίου 2011 τα «φέσια» ξεπέρασαν τα 7,8 δισ. ευρώ