Τι συμβαίνει με το χρέος

Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση θεωρείται πλέον επιβεβλημένη, επισημαίνει η ALPHA Bank σε κείμενο για την ελληνική οικονομία.

Στο ίδιο κείμενο αναφέρεται ότι "αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω κάποιας μορφής εθελοντικής διακράτησης των ομολόγων που λήγουν ενισχυόμενη με εμπράγματες διασφαλίσεις, ή μέσω κάποιου εθελοντικού σχήματος επαναγοράς κρατικών ομολόγων κάτω της ονομαστικής αξίας τους. Η συμμετοχή αυτή επιδιώκεται από διάφορες πολιτικές ηγεσίες στην Ευρώπη για λόγους κατευνασμού των πιέσεων της κοινής γνώμης στις χώρες τους, που αμφισβητεί την σκοπιμότητα της διάθεσης χρηματοδοτικής βοήθειας σε χώρες αναποτελεσματικής δημοσιονομικής διαχείρισης. Παράλληλα, όμως, θεωρείται πλέον επιθυμητή οικονομική πολιτική και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) για λόγους σταθεροποίησης της δυναμικής του χρέους δεδομένων των αβεβαιοτήτων στην εφαρμογή του ΜΠΔΣ. Επειδή ο εθελοντικός χαρακτήρας αυτών των επιλογών αμφισβητείται από τους οίκους αξιολόγησης, η όποια επιλογή θα έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να θεωρηθεί ότι αθετεί ορισμένες υποχρεώσεις πληρωμών.

Στην προοπτική αυτή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι κάθετα αντίθετη καθώς φοβάται εξάπλωση της χρηματοοικονομικής αστάθειας σε όλη την Ευρωζώνη. Ακόμη και η συζήτηση στο Eurogroup στις 11 Ιουλίου έχει ήδη προκαλέσει ώθηση των περιθωρίων προς τα πάνω με την Ιταλία και την Ισπανία να δέχονται πιέσεις πρωτοφανούς μεγέθους, με τα επιτόκια στα 10-ετή ομόλογα να κυμαίνονται γύρω στο 6%. Ήδη, επίσης είχαμε υποβάθμιση της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας σε μη επενδυτικά επίπεδα διαβάθμισης επειδή οι οίκοι αξιολόγησης θεωρούν ότι οι χώρες αυτές, όπως η Ελλάδα, θα χρειασθούν και πρόσθετη χρηματοδοτική στήριξη πριν μπορέσουν να βγουν στις αγορές, για την οποία η συμμετοχή των ιδιωτών θα είναι προαπαιτούμενο. Στο πνεύμα των ημερών, επίσης, η Fitch προχώρησε χθες σε νέα υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας κατά τέσσερις βαθμίδες στο CCC ευθυγραμμιζόμενη ουσιαστικά με τους άλλους δύο οίκους αξιολόγησης, αναφέροντας ως λόγο την δυστοκία στη λήψη αποφάσεων για τη χρηματοδοτική στήριξη της Ελλάδος και τη συνεχιζόμενη ασάφεια ως προς τη μέθοδο συμμετοχής των ιδιωτών στο πακέτο χρηματοδότησης. Σε κάθε περίπτωση, η διαμάχη μεταξύ των πολιτικών και των νομισματικών αρχών στην Ευρωζώνη αναμένεται να επιλυθεί σύντομα έτσι ώστε να μετριασθούν οι αντιδράσεις των αγορών και, βεβαίως, η Ελλάδα να εξασφαλίσει το χρηματοδοτικό πακέτο στήριξης για να εφαρμόσει το ΜΠΔΣ, 2011-2015. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι ελάφρυνσης του δημοσίου χρέους που αξίζει να αξιοποιηθούν στον βαθμό που επιταχύνουν σημαντικά τη σταθεροποίηση του λόγου χρέους προς ΑΕΠ μακροπρόθεσμα και δεν συνιστούν βραχυπρόθεσμες παρεμβάσεις αναβολής λήψης αποφάσεων.

Σε κάθε περίπτωση απαιτείται προσεκτική αξιολόγηση των διαθέσιμων επιλογών, με την μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συναίνεση να έχει ταυτόχρονα εξασφαλισθεί. Σημειώνεται, τέλος, ότι τα περιθώρια ελιγμών της Ελλάδας είναι περιορισμένα ιδίως στον βαθμό που τα χρηματοδοτικά αυτά σχήματα επιβάλλονται αναγκαστικά ως συστατικό μέρος της παροχής χρηματοδοτικής στήριξης των Ευρωπαίων εταίρων προς την Ελλάδα και θα μπορούσαν να είναι αποδεκτά με την προϋπόθεση η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συνεχίσει να χρηματοδοτεί το ελληνικό τραπεζικό σύστημα. Όλα αυτά, όμως, έπονται. Πρώτο και κύριο μέλημα για την οικονομική εξυγίανση και ανόρθωση της χώρας είναι η εφαρμογή με αποφασιστικότητα και συνέπεια της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που έχουν καθυστερήσει για δεκαετίες."