Το 27% των πολιτών που αγοράζουν σπίτι για πρώτη φορά στις ΗΠΑ βοηθούνται οικονομικά από κάποιο μέλος της οικογένειας τους ( αύξηση 22% σε σχέση με πέρσι) ενώ το 9% παίρνει δάνειο από κάποιο συγγενή ή φίλο, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον αμερικανικό Εθνικό Σύνδεσμο Κτηματομεσιτών.

Διαπιστώνεται ότι οι γονείς πολλών νέων οικογενειών βοηθούν τα παιδιά τους να αποκτήσουν κατοικία, τώρα που οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για όσους διαθέτουν χρήμα.

Τα στεγαστικά δάνεια δε δίνονται εύκολα και οι πληρωμές σε δάνεια είναι υπερβολικά πολλές για το μέσο αμερικανό πολίτη. Οι νέοι άνθρωποι ( ακόμα και όσοι πλησιάζουν τα σαράντα) δεν μπορούν να διαθέσουν χρήματα για αγορά κατοικίας.

Καθώς το κόστος ενοικίασης έχει αυξηθεί, πολλοί πιστεύουν ότι συμφέρει ακόμα η αγορά κατοικίας. Ωστόσο, ο κόσμος είναι τρομαγμένος και διστάζει να μπλέξει σε «δανειακές» περιπέτειες, ειδικότερα σε μία περίοδο που η αμερικανική οικονομία δε δείχνει σημάδια ισχυρής ανάκαμψης.

Έτσι, αυξάνονται συνεχώς οι φωνές που κατηγορούν τις τράπεζες ότι ενώ «έχουν όλα τα λεφτά, δεν τολμούν ούτε να δανείσουν».

Φυσικά, οι νέοι άνθρωποι είναι αυτοί που βρίσκονται στη χειρότερη θέση. Δεν είναι μικρός ο αριθμός όσων ξεκινούν δική τους οικογένεια και συνεχίζουν να μένουν με τους γονείς τους, αφού ούτε οι ίδιοι ούτε οι γονείς τους μπορούν να τους βοηθήσουν οικονομικά.

Χαμηλότερα ενοίκια διεκδικούν οι ενοικιαστές καταστημάτων στα εμπορικά κέντρα προβάλλοντας ως επιχείρημα την πτώση του τζίρου και της επισκεψιμότητας. Πληροφορίες μάλιστα φέρουν ότι έχουν συνασπιστεί για να διεκδικήσουν τα αιτήματα τους. Τελευταίο επεισόδιο στο «Mediterranean Cosmos» στη Θεσσαλονίκη όπου επιχειρηματίες υποστηρίζουν ότι αποτελεί αίτημα πολλών εκ των συνολικά 210 καταστηματαρχών και ότι αυτό έχει διατυπωθεί εδώ και τουλάχιστον ένα χρόνο, δίχως μέχρι τώρα να ικανοποιηθεί, παρόλο, που όπως λένε οι ενδιαφερόμενοι, έβαλαν λουκέτο περισσότερα από 30 καταστήματα του εμπορικού κέντρου, την τελευταία τριετία. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι , η επισκεψιμότητα στο εμπορικό κέντρο είναι μειωμένη κατά 50%, σε σχέση με αυτή που είχε αρχικά υποσχεθεί η εταιρία (30.000 επισκέπτες ημερησίως).

Η μέση τιμή κατοικίας στο Ηνωμένο Βασίλειο μειώθηκε κατά 0,7% ( ή 2.376 λίρες) τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με αγγλική έρευνα, η μέση τιμή ενός σπιτιού μειώθηκε από 166.757 λίρες το Σεπτέμβριο σε 164.381 τον Οκτώβριο.

Η μείωση των τιμών είναι μικρότερη σε σχέση με εκείνη που προηγήθηκε τη περίοδο Αύγουστο-Σεπτέμβριο και κυμαινόταν στις 6.000 λίρες.

Η μείωση φαίνεται ότι πυροδοτήθηκε από μία έλλειψη εμπιστοσύνης στην αγορά από πλευράς αναλυτών αλλά και επενδυτών. Διάφοροι οικονομολόγοι περιγράφουν την βρετανική αγορά ακινήτων ως «αδιάφορη τη παρούσα χρονική στιγμή».

Η μείωση των τιμών κατοικίας φέτος, θεωρείται από πολλούς φυσιολογική μετά από τη περσινή αύξηση. Η δυσκολία να λάβει κανείς στεγαστικά δάνεια (κάτι που το βλέπουμε και στις ΗΠΑ) σε συνδυασμό με τη γενικότερη δυσπιστία προς τη βρετανική αγορά ακινήτων τους τελευταίους μήνες, οδηγούν σε πτώση των τιμών.

Δεν είναι λίγοι που αναρωτιούνται τι πρέπει να γίνει για να ανατραπεί η σημερινή ζοφερή κατάσταση της αγοράς ακινήτων . Οι περισσότεροι συνδέουν την σημερινή κατάσταση με την πολιτική των τραπεζών να περιορίσουν στο ελάχιστο τις χορηγήσεις στεγαστικών δανείων.

Κάποιοι άλλοι πιστεύουν ότι η απάντηση στο ερώτημα κρύβεται στην ψυχολογία που έχει επικρατήσει στην αγορά και η οποία υπαγορεύει στους υποψήφιους αγοραστές να τηρούν στάση αναμονής προσδοκώντας για το εγγύς μέλλον χαμηλότερες τιμές και χαμηλότερο κόστος χρήματος.

Υπάρχουν και κάποιοι που θεωρούν ότι το πρόβλημα της αγοράς είναι πρόβλημα ρευστότητας , αφού σε περιόδους οικονομικής κρίσης η διακράτηση ρευστότητας περιορίζει την ανασφάλεια που προέρχεται είτε από την προοπτική της ανεργίας είτε ακόμα και από το φυσιολογικό ενδεχόμενο της ταμειακής ρευστότητας που ήδη προβληματίζει εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες και επιχειρηματίες.

Σε όλες αυτές τις απόψεις , που καταγράφονται τους τελευταίους μήνες ήλθε και μία ακόμα . Πρόκειται για την έλλειψη συγκροτημένης και στοχευμένης πολιτικής η οποία θα έχει αποκλειστικό στόχο την αναθέρμανση του ενδιαφέροντος για την αγορά ακινήτων. Οι υποστηρικτές της άποψης αυτής προβάλλουν ως επιχείρημα το παρελθόν . Λένε συγκεκριμένα , ότι πριν από 20 χρόνια ένα συνδυασμός φορολογικής και πιστωτικής πολιτικής που συνδύαζε την παροχή φορολογικών κινήτρων για την απόκτηση κατοικίας αλλά και την ευκολότερη και φτηνότερη χρηματοδότηση της αγοράς κατοικίας από συγκεκριμένες ομάδες υποψήφιων αγοραστών είχε ως συνέπεια όχι μόνο την αναθέρμανση της αγοράς αλλά και την θεαματική αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα και κατασκευές . Δηλαδή από την μία πλευρά η επιδότηση του επιτοκίου για την α΄ κατοικία και το στεγαστικό ταμιευτήριο σε σύνδυασμό με την μείωση της φορολογίας ήταν η θρυαλίδα της ανάκαμψης, Τότε , για μία ακόμα φορά η οικοδομή μετατράπηκε σε ατμομηχανή της οικονομίας που «παρέσυρε» όχι μόνο την ίδια αλλά και δεκάδες κλάδους της βιομηχανίας και του εμπορίου.

Το σίγουρο είναι ότι τουλάχιστον μέχρι στιγμής δεν έχουν υπάρξει ενδείξεις ότι μελετάται ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Αντίθετα , όλα δείχνουν ότι η οικοδομή και η αγορά ακινήτων κινούνται χωρίς προσανατολισμό σχεδόν έρμαια της κρίσης. Και όμως η κατάσταση ενδεχομένως να ήταν πολύ διαφορετική αν διαφαίνονταν μία σαφής βούληση να στηριχτεί η οικοδομή αντιμετωπίζοντας τα καίρια προβλήματα που εμποδίζουν την ανάκαμψη της. Το πρώτο αφορά στην διοχέτευση ρευστότητας σε αυτή. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αφενός με την «αποκάλυψη» κεφαλαίων τα οποία υπάρχουν και τα οποία εξακολουθούν να παραμένουν επιμελώς κρυμμένα και αφετέρου με την παροχή κινήτρων για την χρηματοδότηση επιλεγμένων κατηγοριών υποψήφιων αγοραστών. Αν οι δύο αυτές επιλογές συνδυάζονταν με την διαμόρφωση ενός σταθερού και απλού φορολογικού πλαισίου που θα εξασφαλίζει για κάποιο χρονικό διάστημα την ηρεμία που προσφέρει η σιγουριά της ασφάλειας για το αύριο τότε το δίχως άλλο θα εμφανίζονταν πολλοί περισσότεροι αγοραστές σε σχέση με αυτούς που υπάρχουν σήμερα.