Ευεργετική επίδραση στην αγορά των καταστημάτων έχει το πρόγραμμα ενοικίασης χώρων για τη στέγαση των παιχνιδομηχανών (VLTs) του ΟΠΑΠ. Πρόκειται για την ανάπτυξη ενός νέου δικτύου καταστημάτων με την επωνυμία Play, το οποίο θα ξεκινήσει πιθανώς εντός του Ιουνίου, με τη λειτουργία περίπου 100 καταστημάτων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλα αστικά κέντρα, ενώ συνολικά προβλέπεται να αναπτυχθούν 800 νέα καταστήματα. Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ΟΠΑΠ, σημείωσε εντός της εβδομάδας ότι από τη στιγμή που θα τεθεί το πρώτο κατάστημα σε λειτουργία, ο Οργανισμός έχει περιθώριο 12 μηνών για να θέσει σε λειτουργία το σύνολο των 16.500 VLTs που θα εκμεταλλευθεί ο ίδιος. Οπως αντιλαμβάνεται κανείς, η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη, καθώς ο ΟΠΑΠ έχει δεχθεί περισσότερες από 4.000 αιτήσεις για ενοικίαση χώρων, δείγμα της ανάγκης των ιδιοκτητών να μισθώσουν τα εμπορικά ακίνητά τους, που αποτελεί και τον κλάδο που επλήγη περισσότερο από την κρίση στην αγορά ακινήτων.

Με τον ταχύτερο ρυθμό της τελευταίας δεκαετίας αυξήθηκαν τα ενοίκια γραφείων στις ΗΠΑ κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο, αναφέρει σχετική έρευνα της εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων Jones Lang LaSalle. Ειδικότερα, η εταιρεία επισημαίνει ότι τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 3,1% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, κυρίως λόγω της τόνωσης της απασχόλησης, που οδήγησε σε μεγαλύτερη ζήτηση για γραφειακούς χώρους. Βασικοί εκφραστές της εν λόγω ζήτησης είναι οι εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίες αναζητούν τα ποιοτικότερα και πιο σύγχρονα κτίρια γραφείων στις κεντρικές επιχειρηματικές ζώνες των μεγαλύτερων πόλεων των ΗΠΑ. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Νέα Υόρκη διαθέτει τον χαμηλότερο δείκτη διαθεσιμότητας κενών γραφείων και ταυτόχρονα καταγράφει έναν από τους ταχύτερους ρυθμούς αύξησης των τιμών ενοικίασης, αναφέρει χαρακτηριστικά η Jones Lang LaSalle. Υψηλή ζήτηση καταγράφουν επίσης το Κέμπριτζ στη Μασσαχουσέτη, το Πάλο Αλτο στην Καλιφόρνια και το Σάουθ Λέικ Γιούνιον στο Σιατλ. Στον αντίποδα, τα κτίρια γραφείων με χαμηλές προδιαγραφές ποιότητας παρουσιάζουν και τη χαμηλότερη ζήτηση.

Επί των διατάξεων του άρθρου 2 του πρόσφατου ν. 4320/2015 περί επιδόματος ενοικίου, η ΠΟΜΙΔΑ διευκρινίζει προς τα μέλη της και όλους τους ενδιαφερομένους τα εξής:

1.      Το επίδομα δεν θα χορηγηθεί σε όλους τους ενοικιαστές κατοικίας, αλλά μόνον σε 30.000 το πολύ, άτομα και οικογένειες που διαβιούν υπό «συνθήκες ακραίας φτώχειας», με κριτήρια το χαμηλό εισόδημα (το πολύ 2.400€ ετησίως για μεμονωμένα άτομα και 3.600€ ετησίως για το ζευγάρι, συν 1.200€ για κάθε ενήλικο εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας και 600€ ετησίως για κάθε ανήλικο μέλος και μέχρι τις 6.000€), ακίνητη περιουσία έως 90.000-200.000€, αναλόγως των ατόμων, και τραπεζικές καταθέσεις έως το διπλάσιο του κατωτάτου εισοδήματος.

2.      Το επίδομα το οποίο θα καταβληθεί για τους λοιπούς μήνες του 2015, με νομοθετική δυνατότητα ανανέωσής του και για το έτος 2016, θα ανέρχεται για μεμονωμένο άτομο σε 70€ το μήνα  και 100€ για ζεύγος, προσαυξανόμενο κατά 30 ευρώ για κάθε τέκνο με όριο τα 220€.

3.      Η παροχή του επιδόματος προϋποθέτει υπογραφή νέου συμφωνητικού μίσθωσης κύριας κατοικίας μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή, η οποία υπενθυμίζεται ότι έχει εκ του νόμου ελάχιστη τριετή διάρκεια ακόμη και αν συμφωνηθεί για μικρότερο διάστημα, ή ανανέωσης (στην ουσία συμφωνητικού παράτασης) προϋφιστάμενης μίσθωσης κατοικίας, με ημερομηνία υπογραφής του μετά τη δημοσίευση του νόμου (ήτοι από 20/3/2015 και μετά).

4.      Για να χορηγηθεί το επίδομα, ο ενοικιαστής θα πρέπει από τις 20/4 έως τις 20/5/2015, μέσα από ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή της ιστοσελίδας του Υπουργείου Εργασίας (www.ypakp.gr) ή στα ΚΕΠ να καταθέσει το μισθωτήριο (αρχικό ή παράταση), τη δήλωση των στοιχείων της μίσθωσης στην ηλεκτρονική βάση της ΓΓΠΣ και την ηλεκτρονική αποδοχή της εκ μέρους του, καθώς και πιστοποιητικό φορολογικής ενημερότητας του εκμισθωτή.

5.      Από το κείμενο της διάταξης φαίνεται ότι το αφορολόγητο και ακατάσχετο καλύπτει μόνον το μισθωτή, ωστόσο το ορθό είναι αυτό να καλύψει ρητά και τον εκμισθωτή.

6.      Επίσης το δικαίωμα του εκμισθωτή να προτείνει συμψηφισμό του επιδόματος με υπάρχουσες οφειλές του προς το Δημόσιο/ασφαλιστικούς οργανισμούς θα έπρεπε να είναι κατοχυρωμένο και όχι απλά δυνητικό («…μπορεί»), και άρα στην κρίση των οργάνων του Δημοσίου.

7.      Τέλος επισημαίνουμε πως υπόχρεος για την καταβολή ολόκληρου του ενοικίου είναι σε κάθε περίπτωση ο ενοικιαστής και όχι το Δημόσιο το οποίο δεν συμβάλλεται στη μίσθωση, ούτε αποκτά συμβατικές υποχρεώσεις έναντι του εκμισθωτή. Εν τούτοις στην πράξη υπάρχει φόβος να προκύψουν σοβαρά προβλήματα και δικαστικές αντιδικίες, στις περιπτώσεις όπου:

Α. Ο μισθωτής δεν καταβάλει το πέραν του ύψους του επιδόματος μίσθωμα, ισχυριζόμενος οικονομική αδυναμία του λόγω της δεδομένης «ακραίας φτώχειας» του, ή

Β. Το Δημόσιο δεν καταβάλει στον εκμισθωτή το ποσό του επιδόματος, πράγμα διόλου απίθανο λόγω και της δικής του γνωστής αδυναμίας να ανταποκριθεί με συνέπεια στις οικονομικές του υποχρεώσεις προς τον ιδιωτικό τομέα…

Την περίοδο 1993 - 2007 υπήρξε μία περίοδος έντονης αύξησης των τιμών των ακινήτων. Σύμφωνα με τον δείκτη τιμών της Τράπεζας της Ελλάδας, οι τιμές των ακινήτων στην περιοχή της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 308%, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά 300% και στις άλλες αστικές περιοχές κατά 210,5%. Βασικός παράγοντας που συνέβαλε στην αύξηση των τιμών των ακινήτων ήταν η πτώση των επιτοκίων και της εύκολης πρόσβασης των ιδιωτών σε τραπεζικό δανεισμό. Οι τιμές των ακινήτων κορυφώθηκαν κατά τη διάρκεια της διετίας 2007 - 2008 με την μεγαλύτερη αύξηση να καταγράφεται στο πρώτο εξάμηνο του 2008. Μετά ξεκίνησε η κατακόρυφη πτώση. Σύμφωνα με τα στοιχεία τη ΤτΕ το 2009 οι τιμές των ακινήτων υποχώρησαν κατά 4,3%, το 2010 κατά 4,4%, το 2011 κατά 5,5%, το 2012 κατά 11,8%, το 2013 μειώθηκαν κατά 10,9%, ενώ το 2014 η πτώση έφθασε στο 7,5%.