Τετάρτη, 03 Ιούλιος 2024 11:29

Παλιότερες, μικρότερης επιφάνειας και χαμηλότερης αξίας κατοικίες σε μεσαίου κόστους περιοχές αποτελούν σήμερα τον «κορμό» της ζήτησης στην αγορά, καθώς προτιμώνται απ’ όλο και περισσότερους ενδιαφερόμενους, τάση που αποτυπώθηκε και το 2014, και μάλιστα με αυξημένη ένταση. Αυτό επισημαίνει, μεταξύ άλλων, η ετήσια έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος, στην οποία τονίζεται ότι πλέον καταγράφεται και αυξημένο ενδιαφέρον για ακίνητα μικρής και μεσαίας αξίας, τα οποία θεωρούνται εναλλακτικές μορφές εξασφάλισης των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών και αποτελούν πλέον επενδυτικές επιλογές. Σε αυτό εκτιμάται ότι συνέβαλε και η σημαντική μείωση του φόρου μεταβιβάσεων ακινήτων (στο 3% από το 2014), η οποία αναμένεται και στο μέλλον να συμβάλει στην αύξηση της πολύ χαμηλής συχνότητας μεταπώλησης των ακινήτων στην εγχώρια αγορά. Πάντως, σύμφωνα με την ΤτΕ, οι πτωτικές τάσεις στις τιμές των κατοικιών θα διατηρηθούν και κατά τα προσεχή τρίμηνα, έστω και με πιο συγκρατημένο ρυθμό. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η σταδιακή σταθεροποίηση της αγοράς κατοικίας θα μπορούσε να συμβάλει και στη διευθέτηση του ζητήματος των επισφαλών δανείων.

Τετάρτη, 03 Ιούλιος 2024 11:29

Στην αγορά των κατοικιών, οι τιμές των διαμερισμάτων υποχώρησαν το 2014 με μέσο ετήσιο ρυθμό 7,5%, έναντι 10,9% το 2013 και 11,7% το 2012. Η υποχώρηση των τιμών την περίοδο 2008-2014 ήταν σωρευτικά εντονότερη στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα έναντι των άλλων μεγάλων πόλεων και των λοιπών περιοχών, καθώς και για τα παλαιότερα και τα μεγαλύτερου εμβαδού ακίνητα στις σχετικά ακριβότερες περιοχές της χώρας. Συνολικά πάντως από το 2008 έως το τελευταίο τρίμηνο του 2014 οι τιμές των διαμερισμάτων μειώθηκαν κατά μέσον όρο 38,1% (Αθήνα -40,4%, Θεσσαλονίκη -42,4%). Η στροφή του αγοραστικού ενδιαφέροντος των νοικοκυριών προς παλαιότερα ακίνητα, μικρότερου εμβαδού και χαμηλότερης αξίας σε μεσαίου κόστους περιοχές, που καταγράφηκε από την αρχή της τρέχουσας κρίσης, εντάθηκε το 2014. Παρά το γεγονός ότι το απόθεμα των αδιάθετων κατοικιών παραμένει υψηλό, από τις έρευνες κτηματομεσιτικών γραφείων που διενεργήθηκαν στη διάρκεια του περασμένου έτους, καταγράφεται αυξημένο ενδιαφέρον για ακίνητα μικρής και μεσαίας αξίας, τα οποία θεωρούνται εναλλακτικές μορφές εξασφάλισης των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών και αποτελούν πλέον επενδυτικές επιλογές. Σε αυτό εκτιμάται ότι συνέβαλε και η σημαντική μείωση του φόρου μεταβιβάσεων ακινήτων (στο 3% από το 2014), η οποία αναμένεται και στο μέλλον να συμβάλει στην αύξηση της πολύ χαμηλής συχνότητας μεταπώλησης των ακινήτων στην εγχώρια αγορά. Οι πτωτικές τάσεις στις τιμές των κατοικιών είναι πιθανόν να συνεχιστούν και τα επόμενα τρίμηνα, αλλά με σχετικά πιο συγκρατημένους ρυθμούς. Επιπλέον, εκτιμάται ότι στη σταδιακή σταθεροποίηση της αγοράς κατοικίας θα μπορούσε να συμβάλει η διευθέτηση του ζητήματος των επισφαλών δανείων. Γενικότερα, η περαιτέρω σταθεροποίηση και ανάκαμψη της αγοράς είναι πλέον άμεσα εξαρτημένη από τη γενικότερη πολιτική και οικονομική σταθερότητα.

Τετάρτη, 03 Ιούλιος 2024 11:29

Πτωτικές τάσεις εξακολουθεί να καταγράφει το ποσοστό ιδιοκατοίκησης σε πολλές χώρες ανά την υφήλιο, παρά τη σταθεροποίηση ή και ανάπτυξη της αγοράς στεγαστικής πίστης σε πληθώρα αγορών. Σύμφωνα με σχετική ετήσια έρευνα της Fitch Ratings, σε αρκετές χώρες προβλέπεται αύξηση των κατασχέσεων κατοικιών, όπως π.χ. σε ΗΠΑ, Ισπανία και Ιρλανδία, γεγονός που θα επηρεάσει αρνητικά το ποσοστό ιδιοκτησίας, ενώ την ίδια στιγμή οι νέες χορηγήσεις στεγαστικών δανείων παραμένουν πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο που βρίσκονταν πριν από την οικονομική κρίση του 2008, ιδίως στην περιφέρεια της Ευρωζώνης. Οπως προκύπτει από τα στοιχεία της έρευνας, το ποσοστό ιδιοκτητών κατοικιών στις ΗΠΑ έχει υποχωρήσει σήμερα στο 65%, έναντι 69% το 2006, κυρίως λόγω των κατασχέσεων, της έλλειψης στεγαστικών δανείων και της ανεργίας. Αντίστοιχα, στη Μεγ. Βρετανία, το σχετικό ποσοστό βρίσκεται πλέον κάτω από το 65%, έναντι 73% πριν από έξι χρόνια. Σύμφωνα μάλιστα με τη Fitch, η πτωτική αυτή τάση του ποσοστού ιδιοκτησίας αναμένεται να διατηρηθεί σε πολλές χώρες παγκοσμίως, καθώς οι τιμές πώλησης κατοικιών είναι πολύ υψηλές για τους αγοραστές πρώτης κατοικίας, ιδίως εν μέσω συνθηκών περιορισμένης παροχής ρευστότητας/χρηματοδότησης από τον τραπεζικό κλάδο, κάτι που δεν προβλέπεται να αλλάξει άμεσα. Για να αντιστραφεί η υφιστάμενη κατάσταση και να ενισχυθεί η αγορά στεγαστικής πίστης και συνεπώς και τα ποσοστά ιδιοκτησίας, θα πρέπει να επικρατήσουν συνθήκες βελτίωσης της οικονομίας, χαμηλών επιτοκίων και σε ορισμένες αγορές ακόμα και μείωση των τιμών. Με βάση την ανάλυση του οίκου πιστοληπτικού αξιολόγησης, οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης και της κρίσης της αγοράς κατοικίας έχουν διαρκέσει αρκετά χρόνια, ιδίως στις χώρες της περιφέρειας της Ευρωζώνης, όπου οι προοπτικές παραμένουν αδύναμες. Στο πλαίσιο αυτό, η Fitch αναμένει μικρή αύξηση των τιμών πώλησης των κατοικιών κατά 2% σε χώρες, όπως η Ολλανδία, οι ΗΠΑ, η Μεγ. Βρετανία και ο Καναδάς. Στον αντίποδα, σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Γαλλία, η Ιταλία και το Βέλγιο αναμένεται να παραμείνουν σε αρνητική τροχιά, αναφορικά με τη μελλοντική πορεία των τιμών πώλησης κατοικιών. Οσον αφορά την πορεία των νέων χορηγήσεων στεγαστικών δανείων, η Fitch εκτιμά αύξηση σε παγκόσμιο επίπεδο. Εξαίρεση θα αποτελέσουν μόνο επτά χώρες και συγκεκριμένα οι ΗΠΑ, η Γαλλία, η Ελλάδα, η Πορτογαλία, το Χονγκ Κονγκ, η Νέα Ζηλανδία και το Βέλγιο, όπου αναμένεται κάμψη. Αντιθέτως, άλλες χώρες όπως η Ολλανδία και η Μεγ. Βρετανία πιθανώς να καταγράφουν ετήσια αύξηση στεγαστικών δανείων έως 10%, ως αποτέλεσμα της ανάκαμψης της ρευστότητας.

Τετάρτη, 03 Ιούλιος 2024 11:29

Κατά το 2014 ενισχύθηκε το απόθεμα των απούλητων κατοικιών που εκτιμάται ότι κινείται μεταξύ 200.000 και 250.000 πανελλαδικά, κυρίως λόγω της μεγάλης αύξησης της προσφοράς προς πώληση παλαιών κατοικιών για μια σειρά λόγων, όπως π.χ. αδυναμία ενοικίασής τους, υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση, ή ανάγκες ρευστότητας λόγω κρίσης. Από την αρχή της κρίσης και με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, η μέση πτώση των τιμών των κατοικιών κινείται μεταξύ του 35% και του 40%, ανάλογα με τη γεωγραφική περιοχή. Ωστόσο, «η πτώση είναι ανισομερής. Καταγράφονται μεγαλύτερα ποσοστά πτώσης της τάξεως του 50% στις πολύ ακριβές κατοικίες, που έχουν και μεγάλη φορολογική επιβάρυνση, αλλά και στις πολύ φθηνές κατοικίες (λόγω ανυπαρξίας αγοραστών)» τονίζει ο κ. Γόρδιος. Ταυτόχρονα, σε αρκετές περιπτώσεις, στα νεόδμητα ακίνητα η αγορά αξία είναι χαμηλότερη του κόστους κατασκευής. Τέλος , σε 10.000-15.000 εκτιμάται ότι διαμορφώθηκε ο αριθμός των αγοραπωλησιών κατοικιών κατά το 2014, μέγεθος που είναι περίπου το 1/10 σε σχέση με τις κατοικίες που πωλούνταν στη χώρα πριν από λίγα χρόνια. Πλέον, η αγορά κατοικίας έχει συμπληρώσει έξι διαδοχικά χρόνια πτώσης, με κυρίαρχο χαρακτηριστικό της την υπερπροσφορά και την αναιμική ζήτηση.