Real Estate News NETWORKSOCIALOPINION.GR | INVESTNEWS.GR | PARATIRITIS.GR | PREMIUM.PARATIRITIS.GR

Κοινωνία

Μαθήματα ανάκαμψης

H έκρηξη της αγοράς κατοικίας κατά την δεκαετία του ΄80 θα πρέπει να αξιολογηθεί κυρίως ως αποτέλεσμα συγκεκριμένων και στοχευμένων πολιτικών δράσεων που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο και δευτερευόντως στην χρηματοπιστωτική αγορά που ήταν το βασικό αίτιο της έκρηξης που σημειώθηκε στην διάρκεια της περιόδου 1997-2008. Ιδιαίτερα σημαντικό θα πρέπει να θεωρηθεί το γεγονός ότι η πορεία των τιμών δεν επηρεάστηκε από την πρόσφορά .

Σύμφωνα με τα στοιχεία των Εθνικών Λογαριασμών ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης των επενδύσεων σε κατοικίες ήταν 4% (τιμές του 1970). Το 1990 , όταν δηλαδή το γενικό επίπεδο των τιμών κατοικιών έφτασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών οι επενδύσεις σε κατοικίες ήταν στα υψηλότερα επίπεδα της δεκαετίας. Η παράλληλη αυτή πορεία υποδηλώνει την δυναμική της ζήτησης η οποία απορρόφησε το σύνολο των προσφερόμενων ακινήτων . Με δεδομένο δεν είναι δυνατόν , λογω έλλειψης διαθέσιμων στοιχείων να καταγραφεί με απόλυτους αριθμούς το σύνολο της προσφοράς δεν θα απείχε πολύ από την πραγματικότητα να χρησιμοποιηθεί ο όρος ότι η αγορά κατοικίας την περίοδο 1986 -1990 κινήθηκε σε συνθήκες υπερβάλλουσας ζήτησης που προκλήθηκαν από εξωγενείς παράγοντες.

Αν και η διεθνής βιβλιογραφία αναφέρει ότι η σχέση των τιμών πώλησης των κατοικιών με την αντίστοιχη των τιμών των ενοικίων είναι αντιστρόφως ανάλογη εντούτοις η αγορά κατοικίας της Αττικής δεν φαίνεται να επιβεβαιώνει αυτή την διαπίστωση. Συγκεκριμένα τα στοιχεία της ΕΣΥΕ που καταγράφουν την εξέλιξη των τιμών των ενοικίων (ειδικός δείκτης για τον υπολογισμό του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή ) εμφανίζουν αύξηση των τιμών των ενοικίων που υπερβαίνει το 200%. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι την περίοδο 1986-1990 ο ρυθμός αύξησης των τιμών των ενοικίων σαφώς υπολείπονταν του ρυθμού μεταβολής των τιμών των κατοικιών . Αν και οποιαδήποτε ερμηνεία της συγκεκριμένης συμπεριφοράς είναι παρακινδυνευμένη εντούτοις μπορεί να υποστηριχθεί η άποψη ότι , η έκρηξη της αγοράς κατοικίας την περίοδο 1986-1990 δεν μπορεί να ερμηνευτεί με αμιγώς οικονομικούς όρους .

Αντίθετα πρόκειται για μία συμπεριφορά που συνδέεται με την αναβάθμιση των συνθηκών στέγασης των νοικοκυριών . Η ανάγκη αυτή , είναι απόλυτα συνεπής από την πορεία μεγεθών που καταγράφουν την εξέλιξη της αξίας των περιουσιακών στοιχείων αλλά και του διαθεσίμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Η αύξηση του πλούτου σε συνδυασμό με στοχευμένες πολιτικές που επικεντρώνονταν σε ομάδες πληθυσμού κυρίως της μεσαίας τάξης επέτρεψαν την χρηματοδότηση της αγοράς κατοικίας κυρίως με ίδια κεφάλαια και δευτερευόντως με τραπεζικό δανεισμό. Η υπόθεση αυτή επιβεβαιώνεται και από την μελέτη των στοιχείων που αφορούν τις σχετικές τιμές ανά περιοχή. Συγκεκριμένα η μεταβολή του εύρους της απόκλισης της μέσης τιμής πώλησης της κατοικίας ανά περιοχή από την μέση τιμή του συνόλου της Αττικής αποτελεί ένα ασφαλές εργαλείο προσέγγισης όχι μόνο των συνθηκών ζήτησης για κατοικίες στην κάθε αγορά αλλά και για τυχόν εσωτερικές ανακατατάξεις που σημειώνονται στο σύνολο της αγοράς (κινητικότητα αγοράς). Η συγκεκριμένη μέθοδος προσέγγισης κρίνεται ιδιαίτερα ασφαλής για την ελληνική πραγματικότητα αφού η μελέτη του προβλήματος με βάση την εξέλιξη των δημογραφικών μεγεθών παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα λόγω των ελληνικών ιδιαιτεροτήτων . Για τον σκοπό αυτό η αγορά κατοικίας της Αττικής εντάχθηκε σε τέσσερεις κατηγορίες. Τα κριτήρια που χρησιμοποιήθηκαν ήταν :

Το επίπεδο των τιμών .

Η εισοδηματική σύνθεση του πληθυσμού.

Η χιλιομετρικές αποστάσεις από περιοχές με έντονη βιομηχανική και βιοτεχνική δραστηριότητα.

Τα ιστορικά χαρακτηριστικά της περιοχής και συγκεκριμένα το χρονικό διάστημα που η περιοχή έχει αποκτήσει χαρακτηριστικά αγοράς αστικής κατοικίας.

Με βάση τα κριτήρια αυτά προέκυψαν τέσσερεις κατηγορίες περιοχών και συγκεκριμένα:

Προάστια με τιμές κατοικίας να είναι υψηλότερες 10-20% από την μέση τιμή κατοικίας της Αττικής. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές:Γλυφάδα, Αγία Παρασκευή , Χαλάνδρι και Παλαιό Φάληρο.

Προάστια με τιμές κατοικίας να είναι υψηλότερες 30-60% από την μέση τιμή κατοικίας της Αττικής. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές Κηφισιά, Παλαιό Ψυχικό και Βουλιαγμένη.

Συνοικίες του κέντρου της Αθήνας με χαρακτηριστικά περιοχής κύριας κατοικίας. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές : Κυψέλη , Αμπελόκηποι , Παγκράτι, Πατήσια και γειτονιές περί την Αχαρνών (Αγ. Μελετίου, Πλ. Αττικής κα).

Προάστια που βρίσκονται πλησίον βιομηχανικών και βιοτεχνικών ζωνών. Η ομάδα αυτή περιλαμβάνει τις περιοχές : Αιγάλεω, Περιστέρι, Νίκαια και Λιόσια.

Το ντόμινο της αγοράς ακινήτων

Η δραστική μείωση της ζήτησης σε συνδυασμό με την υπερβάλλουσα προσφορά κατοικιών λόγω και των αναγκών ρευστότητας αρκετών νοικοκυριών, είχε άμεση επίπτωση στις τιμές των ακινήτων, η εξέλιξη των οποίων τα τελευταία χρόνια δεν ήταν ευνοϊκή, πυροδοτώντας έναν κύκλο αρνητικών (εμφανών και μη) επιδράσεων. Σωρευτικά, μέχρι το 3ο τρίμηνο του 2014 ο δείκτης τιμών διαμερισμάτων είχε υποχωρήσει κατά -36% σε σχέση με το 2008, ενώ στα νέα διαμερίσματα η πτώση ήταν λίγο μικρότερη (-34,4%). Η πτώση των τιμών των ακινήτων στην Ελλάδα την περίοδο 2008-2013 ήταν η μεγαλύτερη μεταξύ των κρατών της ΕΕ. Επισημαίνεται,όμως, ότι η απουσία μεγάλων όγκων συναλλαγών καθιστά την αγορά ακινήτων ρηχή, γεγονός που δημιουργεί ερωτηματικά ως προς την αντιπροσωπευτικότητα των τιμών ακινήτων και των μεταβολών τους. Τα ακίνητα είναι πάγια περιουσιακά στοιχεία με μεγάλη διάρκεια ζωής και συχνά χρησιμοποιούνται ως εγγύηση για τη λήψη δανείων. Ταυτόχρονα, προσδιορίζουν το επίπεδο «πλούτου» των νοικοκυριών. Αυτές οι σημαντικές «εξωτερικές» επιδράσεις που συνδέονται με το επίπεδο των τιμών των ακινήτων σε μια οικονομία, θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στο σχεδιασμό πολιτικών που σχετίζονται με τα ακίνητα και ευρύτερα τις Κατασκευές. Η παροχή δανείων με εγγυήσεις που στηρίζονται στην ακίνητη περιουσία έχει συνέπειες τόσο στο πεδίο της χρηματοδότησης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, όσο και στον ίδιο χρηματοπιστωτικό τομέα της οικονομίας, ο οποίος είναι εκτεθειμένος σε κινδύνους που απορρέουν από τις διακυμάνσεις του χαρτοφυλακίου ακινήτων που εγγυώνται τα δάνεια που παρέχει. Έτσι, το επίπεδο των τιμών των ακινήτων αποτελεί κρίσιμη παράμετρο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα, καθορίζοντας τόσο το επίπεδο της χρηματοδότησης της οικονομίας,όσο και ενδεχόμενες πρόσθετες ανάγκες σε κεφάλαια για τις τράπεζες, ειδικά στις περιπτώσεις που εμφανίζεται δυσαρμονία μεταξύ τιμών ακινήτων (που λειτουργούν ως εγγυήσεις) με το ύψος των δανείων που έχουν εκταμιευτεί. Η αδυναμία πληρωμής των δόσεων στεγαστικών δανείων από αυξανόμενο ποσοστό δανειοληπτών δημιουργεί συνθήκες/προσδοκίες αύξησης της προσφοράς ακινήτων προς πώληση στο μέλλον, και με δεδομένη την υποτονική ζήτηση, καλλιεργεί την προσδοκία περαιτέρω υποχώρησης των τιμών των ακινήτων, η οποία δρα ανασταλτικά στις επενδύσεις στην αγορά ακινήτων διότι συνεπάγεται υψηλή πιθανότητα καταγραφής κεφαλαιακών ζημιών. Εν τω μεταξύ, το κόστος κατασκευής κατοικιών και άλλων κτηρίων τα τελευταία χρόνια έχει υποχωρήσει με αρκετά χαμηλότερο ρυθμό έναντι των τιμών, μειώνοντας την ελκυστικότητα επένδυσης σε νέες ή την αναβάθμιση παλαιότερων κτηρίων.

Στο μικροσκόπιο και η Αττική Οδός

Η επαναδιαπραγμάτευση των συμβάσεων παραχώρησης δεν περιλαμβάνει μόνο τους υπό κατασκευή οδικούς άξονες, αλλά και τις παραχωρήσεις α' γενιάς, όπως η Αττική Οδός και η Γέφυρα Ρίο - Αντίρριο, δήλωσε από τη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών κ. Χρήστος Σπίρτζης.Απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή Αιτωλοακαρνανίας του ΠαΣοΚ κ. Δημητρίου Κωνσταντόπουλου σχετικά με τη μείωση του κόστους διέλευσης από τη Γέφυρα «Χαρίλαος Τρικούπης», ο κ. Σπίρτζης σημείωσε ότι το υπουργείο ετοιμάζει «ένα εξειδικευμένο σχέδιο ανά παραχώρηση, προκειμένου να καλέσουμε τους παραχωρησιούχους για διαπραγμάτευση» υπογραμμίζοντας ότι θα κληθούν τόσο η Γέφυρα όσο και η Αττική Οδός στις συζητήσεις.

 

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό, το υπουργείο έχει θέσει έξι στόχους τόσο για τα ολοκληρωμένα όσο και για τα εν εξελίξει έργα παραχώρησης, όπως:

 

- Τη δημιουργία ενός πανελλαδικού, υβριδικού, αναλογικού συστήματος διοδίων

- Τη μείωση των διοδίων

- Τη χρήση δεικτών για την πορεία της οικονομίας σε σχέση με τη μεθοδολογία ορισμού της τιμής των διοδίων

- Τις ελεύθερες διελεύσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες συμπολιτών, όπως τα ΑμεΑ

- Τη δωρεάν διέλευση εντός των γεωγραφικών ορίων ενός δήμου

- Τη θέσπιση συγκεκριμένου αριθμού δωρεάν διελεύσεων ανά μήνα για μόνιμους κατοίκους προκειμένου να έχουν ελεύθερη πρόσβαση στην εργασία τους.

 

«Η διαπραγμάτευση δεν είναι πολύ εύκολη ιστορία» παραδέχθηκε ο κ. Σπίρτζης, ο οποίος σημείωσε ότι εάν θέλουν οι παραχωρησιούχοι να υπάρξει μία «πραγματικά βιώσιμη κατάσταση, θα ανταποκριθούν στο μοντέλο που θα δώσει το υπουργείο».

 

Ο αναπληρωτής υπουργός Υποδομών υπογράμμισε ότι το υπουργείο δεν ζητεί μείωση διοδίων με αντάλλαγμα την αύξηση του χρόνου παραχώρησης, αλλά τη χρήση μεταβλητών δεδομένων, προκειμένου εάν αυξάνεται ο κυκλοφοριακός φόρτος και τα έσοδα, να μειώνεται αντίστοιχα η περίοδος παραχώρησης και το αντίστροφο.

 

Το ίδιο πρέπει να ισχύσει και για την απόδοση των κεφαλαίων (IRR) των παραχωρησιούχων, είπε ο κ. Σπίρτζης, ο οποίος υπογράμμισε ότι θα πρέπει να είναι μεταβλητό και να προσαρμόζεται στις οικονομικές εξελίξεις.

Η "αγελάδα" που ψόφησε

Η αξία παραγωγής των κατασκευών ανήλθε το 2013 σε €11,2 δισεκ. Αφαιρώντας την αξία των αναλώσεων, υπολογίζεται ότι το 2013 ο κλάδος των κατασκευών συνεισέφερε άμεσα €3,5 δισεκ. προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία . Επιπλέον €4,7 δισεκ. προστιθέμενης αξίας δημιουργήθηκαν στους εγχώριους προμηθευτές ως αποτέλεσμα της ικανοποίησης της ζήτησης για εισροές στην κατασκευαστική δραστηριότητα (έμμεση επίδραση). Λαμβάνοντας υπόψη ότι σημαντικό μέρος της άμεσης και έμμεσης προστιθέμενης αξίας περιλαμβάνει αμοιβές των εργαζόμενων που δαπανώνται για την αγορά αγαθών και υπηρεσιών (προκαλούμενη επίδραση), εκτιμάται ότι η συνολική συνεισφορά του κλάδου σε όρους προστιθέμενης αξίας διαμορφώνεται σε €17 δισεκ. Προσθέτοντας και τους φόρους επί των προϊόντων, η επίδραση σε όρους ΑΕΠ ανέρχεται σε €19,6 δισεκ,. Περίπου το 22% της επίδρασης στο ΑΕΠ αντιστοιχεί σε φόρους και εισφορές που εισπράττειτο κράτος. Έτσι η συνολική συνεισφορά του κλάδου στα δημόσια έσοδα υπολογίζεται σε €4,3 δισεκ., εκ των οποίων τα €904 εκατ. εκτιμάται ότι αντιστοιχούν σε έσοδα που εισπράττονται άμεσα από την κατασκευαστική βιομηχανία . Σε όρους απασχόλησης, και λαμβάνοντας υπόψη τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις, η συνολική συνεισφορά της κατασκευαστικής δραστηριότητας υπολογίζεται σε 440,6 χιλ θέσεις εργασίας. Η αναλογία της συνολικής προς την άμεση επίδραση στην απασχόληση (3 προς 1) σημαίνει ότι για κάθε θέση που δημιουργείται στον κλάδο των κατασκευών,δημιουργούνται / στηρίζονται συνολικά 3 θέσεις εργασίας σε όλη την οικονομία.Προκύπτει, επομένως, ότι για κάθε €1 που δαπανάται στον τομέα των κατασκευών προστίθενται €1,8 στο ΑΕΠ της χώρας, εκ των οποίων €0,4 καταλήγουν στα ταμεία του κράτους. Αντίστοιχα, για κάθε €1 εκατ. αξίας που παράγουν οι κατασκευές, δημιουργούνται 39 θέσεις εργασίας στην οικονομία, εκ των οποίων 13 αφορούν άμεσα τον κλάδο των κατασκευών

Μπλόκο στην Αφάντου

Νέο «μπλόκο» έβαλε το Συμβούλιο της Επικρατείας σε απόπειρα αξιοποίησης ακινήτου από το ΤΑΙΠΕΔ, καθώς μετά τον Αστέρα της Βουλιαγμένης, το δικαστήριο απέρριψε και το τροποποιημένο ΕΣΧΑΔΑ (Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο) για την ανάπτυξη του ακινήτου Γκολφ Αφάντου στη Ρόδο, που περιλαμβάνει την ανάπτυξη σύγχρονων τουριστικών εγκαταστάσεων, σε μια επένδυση προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ. Αιτία είναι η διαπίστωση μερικής ασυμβατότητας (σε σχέση με το αρχικό ΕΣΧΑΔΑ που είχε καταθέσει το ΤΑΙΠΕΔ) ως προς τη χάραξη της οριογραμμής της παραλίας, έπειτα από τον επανέλεγχο των κτηματικών μερίδων στο τμήμα Βορείου και Νοτίου Αφάντου. Το ακίνητο αποτελείται από δύο γειτονικές παραθαλάσσιες ιδιοκτησίες και βρίσκεται δίπλα στην εθνική οδό Ρόδου - Λίνδου. Η συνολική επιφάνειά του είναι 1.858.000 τ.μ.

  • Ακίνητα Τραπεζών

Newsletter

Εγγραφείτε στο Newsletter του Realestatenews για να λαμβάνετε καθημερινή ενημέρωση.

Τα Ακίνητα στη Ζωή μας

pomidaani

nomisma_140x60
baner-pontiki