Δάνεια με διάρκεια αποπληρωμής ακόμα και ...99 χρόνια, σχεδιάζουν οι τράπεζες ώστε τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά να μπορέσουν να κρατήσουν τα σπίτια τους. Αυτή είναι μία από τις λύσεις που εξετάζουν οι τράπεζες, για να μειωθούν ακόμα περισσότερο οι δόσεις στα στεγαστικά δάνεια, αφού στόχος τους είναι οι δανειολήπτες που σήμερα βρίσκονται στο «κόκκινο» να καταφέρουν και πάλι να εξυπηρετούν τα δάνεια τους. Σύντομα λοιπόν αναμένεται να έρθουν νέου τύπου ρυθμίσεις των στεγαστικών κυρίως δανείων, μέσω των οποίων οι υπερχρεωμένοι - και όχι μόνο - δανειολήπτες θα μπορούν να φέρουν ξανά τις δόσεις τους σε διαχειρίσιμα επίπεδα. Για παράδειγμα στο αγγλικό μοντέλο, ο δανειολήπτης δεν αγοράζει το ακίνητο αλλά τη χρήση του για 99 χρόνια. Αγοράζοντας τη «χρήση» σε περίοδο που οι τιμές είναι χαμηλά, ο δανειολήπτης μπορεί να κερδίσει, μεταβιβάζοντας τη χρήση του ακινήτου όταν οι τιμές ανέβουν.

Το μοντέλο «χωλαίνει» σε ότι αφορά την Ελλάδα σε επίπεδο τόσο νομοθεσίας, όσο και ότι δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές υποστήριξης (ηλεκτρονικές πλατφόρμες κτηματολογίου- υποθηκοφυλακείων). Ενδεικτικά αναφέρουμε το εξής παράδειγμα: σήμερα ένα δάνειο 200.000 ευρώ που αποπληρώνεται σε 25 χρόνια με επιτόκιο 4%, έχει δόση 1.055 ευρώ τον μήνα. Το ποσό αυτό είναι πλέον θεωρείται απαγορευτικό για την πλειονότητα των δανειοληπτών, ειδικά μετά το μπαράζ των μειώσεων σε μισθούς και συντάξεις αλλά και την πτώση του τζίρου των ελεύθερων επαγγελματιών. Αν το δάνειο έχει διάρκεια τα 99 χρόνια, ένα μοντέλο που εφαρμόζεται στην Αγγλία, τότε ο ιδιοκτήτης του ακινήτου στην ουσία αγοράζει την χρήση, και το μηνιαίο κόστος είναι ιδιαίτερα χαμηλό. Χαμηλότερο και από τα επίπεδα ενός ενοικίου. Στο αν υπάρξει άνοδος στην τιμή των ακινήτων, θα μπορεί ίσως να προχωρήσει στην πώληση του ακινήτου σε συμφέρουσα τιμή, καλύπτοντας το υπόλοιπο προς την τράπεζα και αποκομίζοντας ένα κέρδος.

Oι ρυθμίσεις των στεγαστικών και καταναλωτικών δανείων, συμπεριλαμβανομένων των πιστωτικών καρτών, παρουσίασαν, την 30η Ιουνίου 2012, σε σχέση με την 31η Δεκεμβρίου 2011, αύξηση του αριθμού κατά 16,4% και ανήλθαν σε 663.422, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε σήμερα στην δημοσιότητα η Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ). Σε αξία οι ρυθμίσεις την 30η Ιουνίου 2012, σε σχέση με την 31η Δεκεμβρίου 2011 ανήλθαν σε 18,2 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 2,2%. Τα προγράμματα ρυθμίσεων των τραπεζών ξεκίνησαν το 2010 και συνεχίστηκαν καθ' όλη τη διάρκεια των ετών 2011 και 2012, προσφέροντας σε διάφορες κατηγορίες οφειλετών, όπως τους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους (λόγω της περικοπής των αποδοχών τους), καθώς και τους άνεργους, επιμήκυνση της διάρκειας με μείωση των δόσεων των δανείων τους. Ακόμη, το 93% των φυσικών προσώπων-καταθετών των τραπεζών διέθεταν καταθέσεις συνολικού ύψους έως 10.000 ευρώ, ενώ μόλις το 0,4% αυτών είχαν καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, ποσό που συνιστά και το ανώτατο όριο αποζημίωσης ανά καταθέτη από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ). Αντίστοιχα ποσοστά παρατηρούνται και στα λοιπά βασικά διεθνή νομίσματα, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΕΤ. Ειδικότερα το 81,5% των φυσικών προσώπων-καταθετών των τραπεζών διέθεταν καταθέσεις από 0-2.000 ευρώ, το 11,3% καταθέσεις από 2.001 μέχρι 10.000 ευρώ, το 5,9% καταθέσεις από 10.001 ευρώ μέχρι 50.000 ευρώ, το 0,9% καταθέσεις από 50.001 μέχρι 100.000 και μόλις το 0,4% από 100.001 ευρώ και άνω. Σε περίπτωση ύπαρξης συνδικαιούχων στους λογαριασμούς, τα ποσά κατανεμήθηκαν ισομερώς σε κάθε έναν από αυτούς.

Δικαιώθηκε η Ένωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας στην ομαδική αγωγή που κατέθεσε, εκπροσωπώντας δανειολήπτες, σε βάρος του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου. Το Ειρηνοδικείο Βόλου με απόφαση του αναγκάζει το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο να επιστρέψει στους δανειολήπτες χρήματα που το δικαστήριο έκρινε ότι είχε παρακρατήσει παράνομα και καταχρηστικά. Σύμφωνα με την απόφαση του Ειρηνοδικείου η τράπεζα επιβάρυνε τους δανειολήπτες με διάφορα εφάπαξ ποσά, που ονόμαζε «έξοδα ελέγχου τίτλων», «έξοδα σύνταξης δικογραφιών», «έξοδα προμήθειας - διαχείρισης στεγαστικού δανείου», «έξοδα αξιολόγησης αίτησης στεγαστικού δανείου», «έξοδα εκτίμησης ακινήτου», «έξοδα έγκρισης δανείου» ή με άλλες παρεμφερείς εκφράσεις. Παράλληλα, σε κάποιες περιπτώσεις εισέπραττε προμήθεια ποσού 20,00 ευρώ ετησίως, ως «έξοδα δανείου». Οι παραπάνω επιβαρύνσεις κρίθηκαν παράνομες, αφού δεν επιτρέπεται η είσπραξη οποιασδήποτε προμήθειας στις πάσης φύσεως χορηγήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων και πρέπει να επιστραφούν. Η Ένωση Καταναλωτών Βόλου και Θεσσαλίας θα καταθέσει το επόμενο διάστημα ομαδικές αγωγές για όλες σχεδόν τις τράπεζες.

Μείωση των δόσεων στα στεγαστικά δάνεια για τους ενήμερους οφειλέτες κοντά στο 30% του εισοδήματός τους είναι ένα από τα σενάρια που συζητούν οι τράπεζες με το υπουργείο Ανάπτυξης. Ομως οι τελικές αποφάσεις θα έχουν ληφθεί μέχρι τα μέσα Σεπτεμβρίου. Σημειώνεται ότι , αλλά για οποιεσδήποτε αλλαγές απαιτείται η σύμφωνη γνώμη της τρόικας. Η διαπραγμάτευση υπουργείου τραπεζών βρίσκεται σε εξέλιξη και στο τραπέζι έχουν πέσει μια σειρά από προτάσεις. Στο τραπέζι βρίσκεται η χρονική επιμήκυνση της διάρκειας αποπληρωμής των στεγαστικών δανείων, αλλά και το να συμπεριληφθούν στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά και κατηγορίες δανειοληπτών που σήμερα εξαιρούνται (π.χ. οι εργαζόμενοι επί προμήθεια, δηλαδή ασφαλιστές, μεσίτες κ.ά.). Εκείνο που δεν εξετάζεται είναι μια οριζόντια μείωση των δόσεων σε όλα τα δάνεια. Τραπεζικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η ρύθμιση θα αφορά μόνο σε στεγαστικά δάνεια και όχι πιστωτικές κάρτες ή καταναλωτικά. Σύμφωνα με τους ίδιους κύκλους, οι τράπεζες έχουν ήδη προχωρήσει σε ρυθμίσεις για 664.000 υποθέσεις, που αντιστοιχεί σε ποσό ύψους 18,3 δισ. ευρώ. Μάλιστα, εντός του 2012 οι διακανονισμοί αυξήθηκαν κατά 16%.