Στο αρχικό σχέδιό της, να αυξήσει το βασικό επιτόκιο του ευρώ τον επόμενο μήνα, θα προχωρήσει η ΕΚΤ, όπως άφησε να εννοηθεί χθες με δηλώσεις του το μέλος του Δ.Σ. της, Γιούργκεν Σταρκ. «Κατά τη γνώμη μου, η κατάσταση στην Ευρωζώνη -με τη συνεχιζόμενη οικονομική ανάπτυξη και τους κινδύνους για τη σταθερότητα των τιμών- δεν έχει αλλάξει», δήλωσε χθες ο κ. Σταρκ. Και έκανε λόγο για την ανάγκη να ληφθούν βήματα για την εξομάλυνση της υπερ-χαλαρής νομισματικής πολιτικής που υιοθετήθηκε για να αντιμετωπιστεί η τελευταία χρηματοοικονομική κρίση. «Υπάρχουν κίνδυνοι δευτερογενών επιπτώσεων, και είναι στην ευθύνη κάθε κεντρικής τράπεζας να τις αποτρέψει», είπε ο κ. Σταρκ. Παρά ταύτα, παραδέχθηκε πως ο σεισμός, το τσουνάμι και η πυρηνική απειλή στην Ιαπωνία ενέτειναν το κλίμα οικονομικής αβεβαιότητας τις τελευταίες εβδομάδες, παράλληλα με το κλίμα γεωπολιτικής έντασης στη Μέση Ανατολή.

Αγοραστική ευκαιρία» για τους επενδυτές αποτελεί η Ιαπωνία, ύστερα από το τριπλό χτύπημα που δέχθηκε, τον σεισμό, το τσουνάμι και το πυρηνικό ατύχημα, δήλωσε χθες ο μεγαλοεπενδυτής Τζορτζ Σόρος.

Ήδη , τα πρώτα σημάδια φάνηκαν από την πορεία των μετοχών των εταιριών που ασχολούνται με τις κατασκευές και τα οικοδομικά υλικά . Δέλεαρ; Το τεράστιο κόστος αποκατάστασης των ζημιών.

Η ιαπωνική κυβέρνηση έχει ζητήσει από εταιρείες, όπως η Daiwa House να παρασχουν περισσότερες από 30.000 προσωρινές κατοικίες εντός δύο μηνών για να στεγαστούν 350.000 άτομα που έχουν μείνει χωρίς στέγη. Την ίδια στιγμή ο ιάπωνας πρωθυπουργός έχει δεσμευθεί να «ξαναχτίσει από το μηδέν " 1.500 δρόμους, 48 γέφυρες και 15 σιδηροδρομικές γραμμές. Η κλίμακα της ανοικοδόμησης θα είναι τεράστια και ήδη εταιρίες έχουν ξεκινήσει την επιθεώρηση κτιρίων από την επόμενη ημέρα μετά το σεισμό και την επισκευή εγκαταστάσεων, συμπεριλαμβανομένων και εμπορικών κέντρων. Την ίδια στιγμή 11 λιμάνια υπέστησαν ζημιές απο το τσουνάμι. Στόχος να είναι το συντομότερο δυνατόν έτοιμα ώστε να βοηθήσουν στην υποδοχή της ανθρωπιστικής βοήθειας. Σε όλα αυτά , θα πρέπει να προστεθεί και η αύξηση της ζήτησης για γη που θα χρησιμοποιηθεί για την κατασκευή προσωρινών ή μόνιμων κατοικιών. Σπίτια, υποδομές εργοστασια, κτίρια γραφείων και εμπορικά κέντρα για να αναστηλωθούν ή και να επιδιορθωθούν χρειάζονται εργατικά χέρια αλλά και οικοδομικά υλικά. Αυτό πρακτικά σημαίνει αύξηση της απασχόλησης αλλά και της ζήτησης για οικοδομικά υλικά.

Οι εκτιμήσεις για το κόστος της καταστροφής αναθεωρούνται ανοδικά. Η βρετανική υπηρεσία πρόβλεψης κινδύνου RMS αξιολογεί τις συνολικές ζημίες στα 300 δισ. δολ. που αντιστοιχεί στο 5% του ΑΕΠ. Η Παγκόσμια Τράπεζα -αν και δεν προέβη σε δικούς της υπολογισμούς - επικαλούμενη ιδιώτες αναλυτές, ανέφερε πως το κόστος των καταστροφών θα κυμανθεί από 122-235 δισ. δολάρια (2,5% -4% του ΑΕΠ), με το μεγαλύτερο μέρος του να επιβαρύνει τα νοικοκυριά και την κυβέρνηση, όχι τις ασφαλιστικές. Ο σεισμός του Κόμπε το 1995 είχε προκαλέσει ζημίες 100 δισ. δολ., περίπου το 2% του ΑΕΠ.

Η Παγκόσμια Τράπεζα ανέφερε επίσης πως κάθε «ψαλίδισμα» του ιαπωνικού ΑΕΠ κατά 0,25-0,5 της ποσοστιαίας μονάδας θα προκαλέσει πτώση 0,75%-1,5% στις εξαγωγές των αναπτυσσόμενων χωρών της Ανατολικής Ασία

Συνεχίστηκε και τον Ιανουάριο η εκροή καταθέσεων. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος από τον πρώτο κιόλας μήνα του 2011 οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών μειώθηκαν κατά περίπου 4 δισ. ευρώ. Έτσι στο τέλος Ιανουαρίου το απόθεμα των καταθέσεων που τηρούν στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα επιχειρήσεις και νοικοκυριά υποχώρησε στα 204,7 δισ. ευρώ από 208,6 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2010. Η εξέλιξη αυτή επιτείνει το πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες καθώς μόνο εντός του 2010 από το σύνολο των καταθέσεων διέρρευσαν προς το εξωτερικό ή ακόμη και σε τραπεζικές θυρίδες περί τα 29 δισ. ευρώ. Η μεγαλύτερη μείωση εντοπίζεται στις καταθέσεις των νοικοκυριών οι οποίες μειώθηκαν κατά 2,8 δισ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στο τέλος Ιανουαρίου στα 170,6 δισ. ευρώ από 173,5 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου.

Πόσο μπορεί να επηρεάσει ο σεισμός στην Ιαπωνία την οικονομία της χώρας και κατ΄επέκταση την διαδικασία της παγκόσμιας ανάκαμψης; Αν το ερώτημα επιζητά μία απάντηση με βάση την οικονομική παρελθόντος τότε η απάντηση είναι απλή: Πρόκειται απλώς για θέμα χρόνου. Η απάντηση γίνεται δύσκολη αν στην συνάρτηση μπεί το ενδεχόμενο μίας πυρηνικής καταστροφής. Τότε , σίγουρα κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον.

Καταρχήν η Τράπεζα της Ιαπωνίας έχει υποσχεθεί να προχωρήσει στην ενίσχυση της ρευστότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος για να αποφευχθεί η κατάρρευση. Όμως, η χρηματιστηριακή αγορά του Τόκιο έπεσε, μετά το άνοιγμα της Δευτέρας, τρεις ημέρες μετά τον καταστροφικό σεισμό. Πολλές μεγάλοι Ιάπωνες θεσμικοί επενδυτές - ασφαλιστικές εταιρίες, τράπεζες και άλλοι οργανισμοί, - θα χρειαστεί να ρευστοποιήσουν μέρος των μετοχών τους για να αποκτήσουν ρευστότητα.

Εν τω μεταξύ, οι περισσότεροι δυνητικοί αγοραστές των μετοχών είναι πιθανό να κάθονται με σταυρωμένα τα χέρια τους αφού φοβούνται την αβεβαιότητα . Λίγοι διαχειριστές κεφαλαίων θα πάρουν το ρίσκο να στην παρούσα συγκυρία Εν τω μεταξύ, οι αγορές θα πρέπει να ζήσουν με αρνητικές οικονομικές ειδήσεις. Χιλιάδες, ίσως δεκάδες χιλιάδες, μπορεί να είναι οι νεκροί. Πολλοί περισσότεροι ι άστεγοι. Η χώρα έχει αναγκαστεί να ξεκινήσει «διακοπές ρεύματος" για να αντιμετωπίσει την απώλεια της πυρηνικής ενέργειας. Υποδομές έχουν καταστραφεί Ο σεισμός έπληξε μια ευρεία σειρά βασικές βιομηχανίες της Ιαπωνίας. Honda, Toyota, Nissan, Sony, Panasonic και Toshiba έχουν κλείσει τα εργοστάσια προσωρινά .. Ωστόσο, τι σημαίνουν όλα αυτά για την παγκόσμια οικονομια;

Η οικονομία θα ανακάμψει, ίσως πιο γρήγορα από ό, τι πολλοί πιστεύουν. Άλλωστε πρόσφατη μελέτη αμερικάνικου επενδυτικού οίκου έδειξε ότι το μεγαλύτερο μέρος της αξίας των μετοχών ς βασίζεται στα προσδοκώμενα κέρδη εταιριών για δεκαετίες,. Αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη τριμήνου, ακόμη και της επόμενης χρονιάς, δεν επηρεάζουν τόσο όσο νομίζουμε.

Μερικοί άνθρωποι θα πουν ότι η ιαπωνική αγορά συρρικνώθηκε κατά 25% τους μήνες μετά τον σεισμό του Kobe του 1995. Αλλά υπάρχει μια μεγάλη διαφορά. Το 1995, η ιαπωνική χρηματιστηριακή αγορά εξακολουθούσε να κατεβαίνει από τη μεγαλύτερη φούσκα όλων των εποχών. Θυμόμαστε ότι η Wall Street, κατρακύλησε αμέσως μετά την 9 / 11 αλλά έχουμε ξεχάσει ότι σύντομα ανέκαμψε. Οι ασιατικές αγορές ξέχασαν πολύ γρήγορα το τσουνάμι του 2004. Μπορεί να χρειαστεί να περιμένουμε κάποια επίδραση στη Wall Street και αλλού αφού οι κεφαλαιαγορές έχουν παγκόσμιο χαρακτήρα αλλά σε ποιο βαθμό ο σεισμός αυτός θα επηρεάσει την πραγματική οικονομία του υπόλοιπου κόσμου είναι πολύ πιο δύσκολο να μετρηθεί. Ναι, η Ιαπωνία είναι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο αλλά σήμερα έχει το μικρότερο μερίδιο της παγκόσμιας οικονομίας των τελευταίων 40 χρόνων - 5,8%, σήμερα , 7,5% πριν από μια δεκαετία και περισσότερο από 9% στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Για τους επενδυτές, ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι ότι, σήμερα, οι παγκόσμιες χρηματιστηριακές αγορές είναι ήδη αρκετά ακριβές