Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την υπ΄ αριθμ. 3874/2014 απόφασή της απέρριψε την αίτηση έξι κατοίκων της Κασσιώπης Κέρκυρας που ζητούσαν να ακυρωθεί το από 12.11.2013 Προεδρικό Διάταγμα για την έγκριση του ειδικού σχεδίου χωρικής ανάπτυξης, καθώς και η στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων της περιοχής Ερημίτης της Κασσιώπης Κέρκυρας. Οι σύμβουλοι επικρατείας αποφάνθηκαν ότι το επίμαχο Προεδρικό Διάταγμα δεν προσκρούει την διεθνή, Ευρωπαϊκή και Ελληνική νομοθεσία, ενώ απέρριψε ως αβάσιμους όλους τους ισχυρισμούς των κατοίκων. Η επίμαχη έκταση η οποία έχει παραχωρηθεί από το Δημόσιο στο ΤΑΙΠΕΔ, ανέρχεται περίπου στα 447 στρέμματα, βρίσκεται εκτός σχεδίου πόλεως, εκτός ορίων οικισμού και εκτός γενικού πολεοδομικού σχεδίου, ενώ σε τμήμα της έκτασης, 7,2 περίπου στρεμμάτων υπάρχει ναυτικό οχυρό. Όπως είναι γνωστό στην περιοχή της Κασσιώπης πρόκειται να δημιουργηθούν παραθεριστικοί και τουριστικοί χώροι, να ανεγερθούν ξενοδοχεία, παραθεριστικές κατοικίες, να κατασκευαστούν μαρίνες, αγκυροβόλια, καταφύγια τουριστικών σκαφών, ξενοδοχεία, εγκαταστάσεις γκολφ, γήπεδα, γυμναστήρια, εμπορικά καταστήματα, κέντρα αναζωογόνησης (spa), χώροι συνάθροισης κοινού (κινηματογράφοι, θέατρα, κ.λπ.), ακίνητα μικτών χρήσεων, κ.ά. Συνολικά θα ανεγερθούν κτίρια 36.400 τετραγωνικών μέτρων. Στην προσφυγή τους οι κάτοικοι επικαλέστηκαν κατά κανόνα περιβαλλοντικά προβλήματα, όπως είναι ότι η περιοχή της «Βρωμολίμνης» είναι τόπος που συχνάζει το θηλαστικό ενυδρίδα ή βίδα το οποίο προστατεύεται από πολλές διεθνείς συνθήκες (Διεθνής Σύμβαση της Βέρνης για τη διατήρηση της άγριας ζωής, κ.λ.π.) και ότι η επίμαχη έκταση συνιστά «οικολογικό διάδρομο», αλλά είναι και οικότοπος.

Στον "αέρα" βρίσκονται εκατοντάδες χιλιάδες υπερχρεωμένα νοικοκυριά με τη σταδιακή αποδόμηση των προστατευτικών πλαισίων να ολοκληρώνεται και τις τράπεζες να αναλαμβάνουν ρόλο απόλυτου ρυθμιστή με διευκόλυνση των διαδικασιών από την κυβέρνηση σε όλα τα επίπεδα.

Η όποια "κοινωνική ευαισθησία" αφορά και πάλι τις απαιτήσεις των τραπεζών προκειμένου να μην διαταραχθεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια και να διασφαλιστούν ακόμη και ελάχιστες καταβολές διατηρώντας ζωντανό το κάθε χρέος. Στην κατεύθυνση αυτή κινούνται ακόμα και οι αλλαγές του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας που απογυμνώνουν από κάθε έννομη προστασία τους πολίτες, ενώ ταυτόχρονα τους καθιστούν έρμαια των πιστωτών και της αγοράς "βγάζοντας στο σφυρί" έναντι πινακίου φακής ακόμα και το σπίτι τους.

Παράλληλα, σε ένα αβέβαιο μέλλον παραπέμπεται η όποια ρύθμιση για τα "κόκκινα" στεγαστικά δάνεια, ενώ η γενική απελευθέρωση των πλειστηριασμών, που ήδη ισχύει χωρίς επί της ουσίας προστασία ανοίγει το δρόμο στις τράπεζες για κατά το δοκούν διευθετήσεις...

Νομικά ανυπεράσπιστοι

Ο υπουργός Δικαιοσύνης Χ. Αθανασίου, παρουσιάζοντας την Παρασκευή τις αλλαγές, παρά τους λεονταρισμούς και τις ανέξοδες δηλώσεις ότι "προσπαθούμε να ξεφορτωθούμε τα κοράκια από τους πλειστηριασμούς", στην πραγματικότητα ανοίγει πεδίον δόξης λαμπρό στην αγορά και τους πάσης φύσεως πιστωτές. Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι οι πλειστηριασμοί που θα ξεκινούν στα 2/3 της αξίας των ακινήτων θα κατρακυλάνε στο 1/3 αυτής μετά από δύο άγονες διαδικασίες, εξασφαλίζοντας "συμφέρουσες" αγορές σε αετονύχηδες...

Την ίδια στιγμή προβλέπεται ότι οι οφειλέτες δεν θα έχουν τη νομική δυνατότητα να κάνουν χρήση του ένδικου μέσου της ανακοπής προκειμένου να "γλιτώσουν" το ακίνητό τους, καθώς περιορίζονται σε μόλις δύο τα στάδια άσκησης ανακοπής, ένα πριν και ένα μετά τον πλειστηριασμό. Ταυτόχρονα, θα βρίσκονται αντιμέτωποι με περισσότερους από έναν πιστωτές καθώς θα επιτρέπονται πλέον οι πολλαπλές κατασχέσεις, με ό,τι αυτό σημαίνει σε δικαστικές δαπάνες για αποδεδειγμένα οικονομικά ασθενείς οφειλέτες.

Ο Χ. Αθανασίου επίσης "φρόντισε" να προστατεύσει τους πιστωτές από την αυτοπρόσωπη παρουσία τους στα δικαστήρια, καθιερώνοντας τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς. Έτσι λοιπόν θα αποφεύγουν τις "δυσάρεστες" γι' αυτούς συναντήσεις με κινήματα πολιτών, η παρουσία των οποίων στα Ειρηνοδικεία πολλές φορές έχει αποτρέψει διαδικασίες κατά τις οποίες βγαίνουν στο σφυρί τα σπίτια των νοικοκυριών.

Και βέβαια το σχέδιο νόμου "προνοεί" για αυξημένες υποχρεώσεις των οφειλετών έναντι των πιστωτών, καθώς υποχρεώνονται να υποβάλλουν πλήρη κατάλογο των περιουσιακών τους στοιχείων, κάτι που συνδέεται απόλυτα με τις τραπεζικές επιταγές -και πλέον αποτελεί βασικό προαπαιτούμενο για "ρυθμίσεις" "κόκκινων" δανείων.

"Απορρύθμιση" "κόκκινων" δανείων

Στο μεταξύ, σήμερα η εξωδικαστική επίλυση είναι απόλυτα εξαρτημένη από τις τραπεζικές προθέσεις, ενώ η δικαστική προσφυγή, μέσω του γνωστού ως νόμου Κατσέλη, κρατά επί μακρόν με δικάσιμους να ορίζονται πλέον και μετά το 2015, ενώ δεν αποκλείεται, τελικά, κατάργησή του.

Παράλληλα, από φέτος ισχύει στην ουσία γενική απελευθέρωση των πλειστηριασμών με έναν αστερίσκο ως προς την προστασία της κύριας κατοικίας, υπό ασφυκτικές προϋποθέσεις, το γνωστό μεταβατικό για το 2014 πλαίσιο (λήγει 31.12), που πρακτικά δεν λειτούργησε, καθώς εντάχθηκαν σε αυτό λιγότερες από 3.000 περιπτώσεις.

Από την εκπνοή του περασμένου έτους η κυβέρνηση έχει προαναγγείλει ότι για το 2015 θα ισχύσει "πρόγραμμα μακροπρόθεσμης διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων ιδιωτικών οφειλών" με βασικούς άξονες τη σύσταση του κυβερνητικού συμβουλίου διαχείρισης ιδιωτικού χρέους, που μεταξύ άλλων θα ορίζει αρχές "συνεργάσιμου δανειολήπτη" και θα εκτιμά ετησίως τις "απαραίτητες δαπάνες διαβίωσης", την έκδοση του Κώδικα Δεοντολογίας από την ΤτΕ και τη διαμεσολάβηση του Συνηγόρου του Καταναλωτή μεταξύ δανειστών - οφειλετών ιδίως για τήρηση του Κώδικα.

Σε αυτές τις γενικές κατευθύνσεις, με προφανή τον πρωταγωνιστικό ρόλο των τραπεζών, προστίθενται οι εξαγγελίες περί αλλαγής του πτωχευτικού κώδικα, που θα περιλαμβάνει και τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, αλλά και η προσέγγιση Δένδια για "σπάσιμο" της πληρωμής του δανείου σε δύο χρόνους, στο παρόν και στο μέλλον, με βάση την αξία του ακινήτου.

Αλλαγές και για επιχειρηματικά δάνεια

Ασφυκτικό πλαίσιο όμως διαμορφώνεται και για τα "κόκκινα" επιχειρηματικά δάνεια μετά τις αλλαγές της τελευταίας στιγμής από τον νέο υπουργό Ανάπτυξης Κ. Σκρέκα προς ικανοποίηση ενός ακόμα αιτήματος των δανειστών, την ίδια ημέρα που η κυβέρνηση υποχώρησε στις απαιτήσεις της τρόικας για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στην εφορία.

Η σημαντικότερη αλλαγή που επέφερε έχει να κάνει με το ότι οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση των "κόκκινων" δανείων που έχουν εκταμιεύσει από τις τράπεζες αν προηγουμένως δεν έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους προς το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες η τρόικα θορυβήθηκε από το ενδεχόμενο δημοσιονομικών απωλειών.

Στις αλλαγές περιλαμβάνεται η παράταση του διαστήματος που θα έχουν στη διάθεσή τους για να υποβάλουν αίτηση ένταξης στη ρύθμιση με τις τράπεζες. Ειδικότερα, ενώ αρχικά η καταληκτική ημερομηνία ήταν η 31η Μαρτίου του 2015, πλέον η ημερομηνία αυτή είναι η 31η Μαρτίου του 2016. Επίσης προσδιορίζονται ως ανώτατο όριο για τις πάσης φύσεως διαγραφές που μπορούν να κάνουν οι τράπεζες στις επιχειρήσεις οι 500.000 ευρώ. Για παράδειγμα, εάν μια επιχείρηση έχει "κόκκινες" οφειλές ύψους 2,5 εκατ. ευρώ σε τρεις τράπεζες, μπορεί να διαγράψει μόνο έως του ανωτέρω ποσού. Τέλος, εφόσον η επιχείρηση ενταχθεί στη ρύθμιση εφοριών και ταμείων, δικαιούται και πρόσθετη διαγραφή προσαυξήσεων, τόκων και προστίμων εκπρόθεσμης καταβολής ύψους 20% πέραν των προβλεπομένων, ανάλογα με τον αριθμό των δόσεων.

Οι ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας τις οποίες επιβάλλει η τρόικα οδηγούν στις χώρες της κρίσεις σε ζημιές δισεκατομμυρίων . Σύμφωνα με έρευνες από το ξεκίνημα των προγραμμάτων της τρόικας το 2010, δημόσια περιουσία πωλείται υπό μεγάλη χρονικά πίεση και πολύ κάτω από την αξία της. Ακίνητα με αξία δισεκατομμυρίων ξεπουλιούνται, υπηρεσίες ύδρευσης περνούν στα χέρια ιδιωτών, τράπεζες πωλούνται σε αμφιλεγόμενους αγοραστές. Ολιγάρχες και επενδυτές παίζουν ένα γιγαντιαίο Monopoly. Οι δανειστές άλλαξαν τους κανόνες του παιχνιδιού προς όφελος των κερδοσκόπων. Σε αυτό το παιχνίδι είναι ξεκάθαρο εξ αρχής ποιοι θα είναι οι χαμένοι (…)»Το παιχνίδι φέρνει τεράστιο πλούτο σε ορισμένους παίκτες, ενώ οδηγεί άλλους στην χρεοκοπία. Στο μεταξύ πολλοί είναι εκείνοι που ζητούν πιο δίκαιους κανόνες. Ήδη διεξάγονται έρευνες για ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν με αδιαφανείς διαδικασίες, προσυμφωνημένα και ύποπτα πλεονεκτήματα για ορισμένους ενδιαφερομένους. «Οι ιδιωτικοποιήσεις δεν είναι κάτι οπωσδήποτε κακό», δηλώνει o αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν. «Όμως εδώ έχουμε να κάνουμε σε πολλές περιπτώσεις με ξεπούλημα χωρίς λόγο. Τα κέρδη ιδιωτικοποιούνται, ενώ οι κίνδυνοι, αλλά και οι ζημιές επιβαρύνουν ολόκληρη την κοινωνία», τονίζει ο οικονομολόγος. Το «μεγαλύτερο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων στην Ευρώπη» θα αποφέρει μέχρι το 2016, στην καλύτερη περίπτωση, μόλις 11 δισεκατομμύρια ευρώ αντί για τα υπερβολικά 50 δισεκατομμύρια που είχαν αρχικά υπολογιστεί. Οι επιπτώσεις των λανθασμένων υπολογισμών πλήττουν τους πολίτες που πρέπει να υποστούν ακόμα σκληρότερη λιτότητα και ακόμα περισσότερες περικοπές. Το πιο τρανταχτό παράδειγμα ιδιωτικοποίησης είναι το αεροδρόμιο του Ελληνικού στην Αθήνα. Σε μελέτη του ο ελληνικής καταγωγής καθηγητής πολεοδομίας στο Χάρβαρντ, Σπύρο Πολλάλης, υπολόγισε την αξία του πρώην αεροδρομίου σε τουλάχιστον 1,239 δισεκατομμύρια. Όμως τελικά τα έσοδα για το ελληνικό δημόσιο από την επένδυση της Lamda Development (που ανήκει κατά 51% στον τραπεζίτη Σπύρο Λάτση) θα είναι περίπου τα μισά, δηλαδή μόνο 577 εκατομμύρια ευρώ.Σε ανάλογα συμπεράσματα έχει καταλήξει προσφατη μελέτη του ΤΕΕ για την αξία του Ελληνικού. Το ίδιο ισχύει και για το πακέτο των ακινήτων που παραχωρήθηκαν σε δυο εταιρίες (ΠΑΝΓΑΙΑ και Grivalia) αλλά και το σύνολο σχεδόν των ακινήτων που έχουν πουληθεί ή εκχωρηθεί απο το Δημόσιο κατα την διάρκεια της κρίσης.Και φυσικά, στην όλη προσπάθεια υπολογισμού του τιμήματος δεν συνυπολογίζονται οι παράλληλες παροχές με την μορφή φορολογικών οφελημάτων, όρων πολεοδόμησης κα , των περιουσιακών στοιχείων που εκχωρούνται. Αν και η πλειοψηφία της κοινής γνώμης , τάσσεται κατά των πωλήσεων επιχειρήσεων και άλλων περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, η Κυβέρνηση το αγνοεί και προχωρά σε νέα προγράμματα ιδιωτικοποιήσεων. Μοναδικό "πρόβλημα" είναι ότι οι "επενδυτές" , θέλουν ακόμα χαμηλότερο τίμημα και για να το πετύχουν έχουν την δυνατότητα να περιμένουν...

Στην πώληση χαρτοφυλακίων στεγαστικών δανείων σε ξένα funds προσανατολίζονται οι ελληνικές τράπεζες, οι οποίες βλέποντας το συμφέρον τους, δεν φαίνεται να επιθυμούν την απελευθέρωση πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας.Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ελληνικές τράπεζες είναι έτοιμες να ανοίξουν τις "πόρτες" σε distress funds (σ.σ.: διεθνή "κοράκια"), στα οποία αναμένεται να εκχωρήσουν χαρτοφυλάκια στεγαστικών δανείων. Με τον τρόπο αυτόν, οι διοικήσεις θα καταφέρουν να λάβουν ρευστό, ενώ τα εν λόγω funds θα εξαπολύσουν ανελέητο "κυνήγι" στους δανειολήπτες. Βέβαια, σύμφωνα με πληροφορίες, η τρόικα επιθυμεί την άρση του μέτρου.Την ίδια ώρα οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών είναι έτοιμες να εφαρμόσουν τη ρύθμιση Δένδια για τα "κόκκινα" επιχειρηματικά δάνεια, όταν η τρόικα διατηρεί επιφυλάξεις σε τμήματα του νομοσχεδίου, το οποίο αναμένεται να κατατεθεί στην Ολομέλεια της Βουλής την ερχόμενη Πέμπτη. Ακόμη οι εταίροι "πιέζουν", σύμφωνα με πληροφορίες, να "ξεπαγώσουν" οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας.