Μεγάλη ανησυχία επικρατεί στο χώρο των φωτοβολταϊκών, καθώς η έλλειψη ρευστότητας εμποδίζει την υλοποίηση αδειοδοτημένων επενδύσεων. Ειδικότερα, λόγω του μεγάλου όγκου αδειοδοτήσεων, που υποτίθεται ότι θα έφερνε ταχύτατη ανάπτυξη των εγκαταστάσεων, πολλές κατασκευαστικές και συμβουλευτικές εταιρείες, καθώς και εταιρείες παραγωγής ή εμπορίας εξοπλισμού, «ανοίχτηκαν», δημιουργώντας παράλληλα χιλιάδες θέσεις εργασίας. Για να διατηρηθούν οι ίδιες οι εταιρείες και κατ' επέκταση οι θέσεις εργασίας, το 2012 πρέπει να εγκατασταθούν ακόμα περισσότερα φωτοβολταϊκά, συγκριτικά με το 2011, δεδομένου ότι οι τιμές μειώνονται. Για να αποφευχθούν τα «λουκέτα», το 2012 θα πρέπει να εγκατασταθούν πάνω από 350 Μεγαβάτ, κάτι που δεν θεωρείται πολύ εύκολο, λόγω έλλειψης ρευστότητας.

Ένα επιχειρηματικό σχήμα κατέθεσε φάκελο ενδιαφέροντος στις 30 Νοεμβρίου, καταληκτική ημερομηνία της πρώτης φάσης του διαγωνισμού για την αξιοποίηση του Ταε Κβο Ντο σε συνεδριακό κέντρο. Ο φάκελος κατατέθηκε στα Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε. (ΕΤΑ) από σχήμα που συγκροτούν πέντε εταιρείες, τρεις από τις οποίες είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Πρόκειται για τις εταιρίες Λάμψα, ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου «Μεγάλη Βρεταννία» (συμφερόντων της οικογένειας Λασκαρίδη), Ιονική Ξενοδοχειακή, ιδιοκτήτρια του «Hilton» (θυγατρική της Alpha Bank) και η αεροπορική εταιρία Aegean Airlines (που ελέγχεται από τον κ. Θ. Βασιλάκη). Στο σχήμα συμμετέχουν επίσης τα ξενοδοχεία «Intercontinental» και «Metropolitan», συμφερόντων κ. Δ. Ιωάννου και ομίλου Χανδρή, αντίστοιχα. Η πρώτη φάση του διαγωνισμού που είχε προκηρυχθεί στις αρχές Δεκεμβρίου 2010 από την Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. και συνεχίζεται πλέον από τα ΕΤΑ, μετά από πολλές παρατάσεις αφορά στο άνοιγμα των προσφορών μη δεσμευτικού ενδιαφέροντος. Όπως επισημαίνει ο διευθύνων σύμβουλος των ΕΤΑ κ. Δ. Λάμπρου, το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών αναμένεται να προχωρήσει μετά το τέλος του χρόνου, ενώ το ίδιο διάστημα πρόκειται να ολοκληρωθεί η διαδικασία με την επιλογή αναδόχου για τη μαρίνα Βουλιαγμένης. Ο διαγωνισμός για το Ταε Κβο Ντο που θα πραγματοποιηθεί σε δύο φάσεις, με διάρκεια παραχώρησης για 30 χρόνια και αντικείμενο τη μετασκευή, συντήρηση, λειτουργία και εκμετάλλευση των χώρων και εγκαταστάσεων της Ζώνης Ανάπλασης III. Επίσης περιλαμβάνονται η Πλατεία Νερού με τα κτίρια εξυπηρέτησής της, το κλειστό γυμναστήριο Ταε Κβο Ντο Φαλήρου με τον περιβάλλοντα χώρο, τμήμα της «Εσπλανάδας» στην κατάληξη της λεωφόρου Ποσειδώνος και τμήμα της παραλιακής ζώνης που ως σήμερα παραμένει αδιαμόρφωτη.

Δραματικές συνθήκες για τον κατασκευαστικό κλάδο καταγράφει μελέτη που πραγματοποίησε ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Ανωνύμων, Περιορισμένης Ευθύνης και Προσωπικών Τεχνικών Εταιρειών. Σύμφωνα με τα στοιχεία, από το 2004 έως σήμερα 158 εταιρείες έχουν βάλει λουκέτο και ο αριθμός των εργοληπτικών εταιρειών από 7η έως και 3η τάξη, μειώθηκε κατά 22,2%, από 712 σε 554. Ειδικά σε ό,τι αφορά τις μεγαλύτερες εταιρείες της 7ης τάξης, από 14 περιορίστηκαν σε 9 καταγράφοντας μείωση κατά 35,7%. Ωστόσο, η μείωση του αριθμού δεν σήμανε και καλύτερες συνθήκες για όσες απέμειναν. Είναι ενδεικτικό ότι ενημερότητα πτυχίου δεν διαθέτουν σήμερα 88 από τις 554 εταιρείες, δηλαδή ποσοστό 15,9%. Ενδεικτική της κατάστασης που επικρατεί είναι και η μέση τιμή του κύκλου εργασιών που διαχρονικά παρουσιάζει σημαντική μείωση, η οποία οδηγεί στο συμπέρασμα «κάθε πέρυσι και καλύτερα». Και συγκεκριμένα: Από τα 13,4 εκατ. ευρώ που ήταν ο μέσος τζίρος το 2008, έφτασε τα 11,8 εκατ. το 2009, παρουσιάζοντας μείωση κατά 11,3% και τα 10,1 το 2010 με μείωση κατά 15,3%.

Θυγατρικές ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό, θυγατρικές εντός Ελλάδος που μπορεί να συγχωνευθούν ή να κλείσουν αποδεσμεύοντας κεφάλαια, ακίνητα, συμμετοχές σε μη χρηματοπιστωτικές εταιρείες, ξενοδοχεία, ασφαλιστικές... Ολα ένα μίγμα επιλογών, έτοιμο να σώσει τις τράπεζες και να ενισχυθούν κεφαλαιακά, όσο είναι δυνατόν αυτόνομα, πριν περάσουν την - αναπόφευκτη από ό,τι φαίνεται - πύλη του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Αυτή είναι η τάση, αυτός και ο στόχος, όμως το κλίμα που δεν έχει αλλάξει σε τίποτε αποθαρρύνει το όποιο επενδυτικό ενδιαφέρον. Δεν είναι τυχαίο ότι έχουν καθυστερήσει και αναβληθεί πωλήσεις τραπεζικών θυγατρικών στη Μεσόγειο, διάθεση μετοχών τουρκικών τραπεζών, πώληση εξ ολοκλήρου βαλκανικών τραπεζών, ακόμη και αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Βέβαια, όσο τα πράγματα πιέζουν, τόσο οι τραπεζίτες θα αναγκασθούν να πουλήσουν σε τιμές πολύ χαμηλότερες από αυτές που σχεδίαζαν.

Η Eurobank πρόλαβε να πουλήσει την Polbank στην Πολωνία και να συγχωνεύσει τη Δίας ΑΧΕΠΕΥ, όμως ακόμη δεν έχει προχωρήσει στην πώληση της παρουσίας της στην Τουρκία (Tekfen Bank). Προχωρεί σε συγχώνευση με την Alpha Bank για να εξοικονομήσουν κεφάλαια και κόστος και αναμένουν την έγκριση των μετόχων τους στις 15 Νοεμβρίου, οπότε θα ακολουθήσουν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου. Ο όμιλος Πειραιώς έχει από καιρό βάλει πωλητήριο στη θυγατρική του στην Αίγυπτο (Piraeus Bank Egypt) και εκτιμάτο ότι μέχρι τώρα θα είχε ολοκληρωθεί η πώληση, αλλά ακόμη παραμένει εκκρεμής. Οσο για την Εθνική Τράπεζα, αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό το σχέδιο πώλησης συμμετοχής της στην Finansbank στην Τουρκία, καθώς όταν το είχε αποφασίσει ένα χρόνο πριν, προσδοκούσε και θα μπορούσε να εισπράξει περί το 1 δισ. ευρώ κεφάλαια. Σήμερα οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές και όλα τα σχήματα παγώνουν είτε από έλλειψη ενδιαφέροντος, είτε από διοικητικές αποφάσεις για αναβολή.

Η αγορά εκτιμά ότι εν ευθέτω χρόνω θα τεθεί θέμα πώλησης και άλλου είδους θυγατρικών, που προσώρας δεν συμπεριλαμβάνονται στα πωλητήρια. Για παράδειγμα, η Εθνική Τράπεζα δεν σχεδιάζει την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής ή του ξενοδοχειακού συγκροτήματος του «Αστέρα», όπως αντίστοιχα η Alpha δεν σκέφτεται να πωλήσει το «Hilton» ή η Eurobank τη Eurobank Ασφαλιστική ή το ξενοδοχείο «King George» της πλατείας Συντάγματος... Ομως, δεν παύουν να αποτελούν «τα ασημικά των ασημικών τους» και να συνιστούν περιουσιακά τους στοιχεία, ακόμη και αν έχουν πει από τα κεντρικά ότι δεν πωλούνται. Ανεξαρτήτως ότι η αγορά μπορεί να έχει τον αντίλογο ότι οι τράπεζες δεν είναι ξενοδόχοι ή ότι όλα είναι θέμα τιμήματος, ακόμη και οι ασφαλιστικές... που συνδέονται πιο άμεσα με τις τραπεζικές δραστηριότητες από ό,τι το management ενός ξενοδοχείου (το οποίο βεβαίως οι τράπεζες έχουν παραχωρήσει σε ισχυρά brand names). Οσο για τις ασφαλιστικές, η Alpha πρόλαβε και πούλησε τη συμμετοχή της προ λίγων ετών στον διεθνή ασφαλιστικό κολοσσό της AXA Ασφαλιστικής... Πωλητήριο βάζουν και οι ξένες τράπεζες, όπως η Millennium Bank της οποίας οι Πορτογάλοι μέτοχοι θέλουν να μεταβιβάσουν τη συμμετοχή της. Αντιθέτως, οι Γάλλοι στηρίζουν τις θυγατρικές τους στη χώρα, με τη Societe Generale να εγκρίνει μόλις χθες την πραγματοποίηση νέας αύξησης μετοχικού κεφαλαίου στη Γενική Τράπεζα, ύψους 575 εκατ. ευρώ. Μέτοχος στη Γενική είναι ο όμιλος της Societe κατά 88% περίπου.