Τη δυνατότητα να ενημερωθούν μέσω του Διαδικτύου για το ύψος των οφειλών τους προς το Δημόσιο έχουν πλέον οι φορολογούμενοι. Η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων του υπουργείου Οικονομικών ανέπτυξε μια νέα ειδική εφαρμογή, στον ηλεκτρονικό ιστότοπο link.minfin.gr/eidop, μέσω της οποίας κάθε φορολογούμενος μπορεί να δει αναλυτικά όλα τα ποσά που οφείλει -μη ληξιπρόθεσμα και ληξιπρόθεσμα- προτού αποσταλούν σ' αυτόν ταχυδρομικά τα σχετικά εκκαθαριστικά σημειώματα ή πριν ξεκινήσουν οι «οχλήσεις» από την Εφορία. Η υπηρεσία έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή και μπορούν να την χρησιμοποιήσουν όλοι οι φορολογούμενοι που είναι εγγεγραμμένοι στις υπηρεσίες του TAXISNET. Εισάγοντας το username και το password, που έχουν ήδη λάβει, θα οδηγούνται στην ιστοσελίδα που θα παρουσιάζει όλα τα ποσά των φόρων που οφείλουν -ληξιπρόθεσμα και μη- είτε αφορούν στα εισοδήματά τους είτε στην ακίνητη περιουσία τους κ.λπ.

Τον κίνδυνο να πέσουν στην παγίδα των τεκμηρίων, με αποτέλεσμα να φορολογηθούν όχι για τα εισοδήματα που δηλώνουν αλλά για τα τεκμαρτά, διατρέχουν φέτος χιλιάδες φορολογούμενοι μετά την κατακόρυφη αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης έως και κατά 200% σε σχέση με πέρυσι. Ετσι, η συμπλήρωση του πίνακα 5 για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης θα πρέπει να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή για να μην υπάρξουν εκπλήξεις ενώ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ότι διαθέτουν έξι όπλα για να παλέψουν τα τεκμήρια. Δάνεια από συγγενείς ή τράπεζες, πώληση περιουσιακών στοιχείων, γονική παροχή ή δωρεά χρηματικών ποσών, αποταμιεύσεις παλαιοτέρων ετών, ανάλωση εφάπαξ αποζημιώσεων που δεν θεωρούνται εισόδημα και κέρδη από τυχερά παιχνίδια αναγνωρίζονται από τη φορολογική νομοθεσία ως μέσα κάλυψης των τεκμηρίων. Μπορεί να τα επικαλεστεί ο φορολογούμενος για να αποφύγει έξτρα φόρους ενώ ιδιαίτερη σημασία έχει να γίνει σωστά το άθροισμα του τεκμαρτού εισοδήματος για να προσδιοριστούν και οι απαιτούμενες αποδείξεις. Ως βάση για τον υπολογισμό του τεκμαρτού εισοδήματος, θεωρούνται δαπάνες 3.000 ευρώ για τον άγαμο και 5.000 ευρώ για το ζευγάρι, ενώ τα τεκμήρια περιορίζονται κατά 30% για συνταξιούχους που έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους. Κατά τη συμπλήρωση του πίνακα 5 οι φορολογούμενοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να έχουν υπόψιν τους ότι:

Στην υποπερίπτωση α' αναγράφονται στοιχεία για τον προσδιορισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης για ιδιοκατοικημένη ή μισθούμενη ή δωρεάν παραχωρούμενη κύρια κατοικία και έως δύο δευτερεύουσες κατοικίες. Το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες ενεργοποιείται από το πρώτο τετραγωνικό μέτρο και αφορά όχι μόνο όσους κατοικούν σε ιδιόκτητη κατοικία ή έχουν δευτερεύουσα ή εξοχική κατοικία. Αφορά και αυτούς που ζουν σε μισθωμένη κατοικία ή τους έχει παραχωρηθεί δωρεάν αφού συνηθίζεται πολλοί γονείς παραχωρούν την κατοικία τους στα παιδιά τους ή το αντίστροφο τα παιδιά στους γονείς.

Στους κωδικούς 211-212, 218-219 και 225 -226 συμπληρώνεται σε κάθε περίπτωση η επιφάνεια των κύριων και των βοηθητικών χώρων. Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας ορίζεται ποσό 40 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο, ανεξάρτητα από το μέγεθος της επιφάνειας. Ως βοηθητικοί χώροι σε περίπτωση πολυκατοικίας θεωρούνται ο ανεξάρτητος χώρος της αποθήκης ή του γκαράζ μέσα στην ίδια οικοδομή ενώ στην περίπτωση μονοκατοικίας η αποθήκη, ο χώρος στάθμευσης, το λεβητοστάσιο, η αποθήκη καυσίμων, το κλιμακοστάσιο εφόσον οι χώροι αυτοί βρίσκονται σε λειτουργική ενότητα με αυτή και δεν είναι κοινόχρηστοι.

Στις ενδείξεις για τα τεκμήρια διαβίωσης που αφορούν στις κατοικίες (κύρια, εξοχική, δευτερεύουσες) έχουν προστεθεί οι κωδικοί 206, 208 και 210 στους οποίους οι φορολογούμενοι που έχουν τακτοποιήσει ημιυπαίθριους και αυθαίρετους χώρους θα πρέπει να γράψουν την επιφάνεια των χώρων αυτών. Στους κωδικούς 727-728 συμπληρώνονται τα ποσά των τόκων και τα ποσά της αποπληρωμής κεφαλαίου όπου επίσης σημειώνονται πολλά λάθη.

Πέρυσι παρατηρήθηκε για παράδειγμα ότι σε 40.152 δηλώσεις είχαν συμπληρωθεί τόκοι στεγαστικού δανείου πρώτης κατοικίας στον πίνακα δαπανών και δεν είχαν μεταφερθεί σωστά στους κωδικούς 727-728 του πίνακα προσδιορισμού ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης. Οι φορολογούμενοι στους συγκεκριμένους κωδικούς θα πρέπει να γράψουν το ποσό της ετήσιας δαπάνης που κατέβαλαν το έτος 2011 για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων και πιστώσεων γενικά. Επίσης, γράψτε το ποσό που καταβάλατε για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των χρεώσεων των πιστωτικών καρτών, εφόσον οι χρεώσεις αυτές οφείλονται σε αγορά μη καταναλωτικών αγαθών μέσω αυτών των πιστωτικών καρτών (αγορά αυτοκινήτου, μηχανήματος, πινάκων ζωγραφικής και λοιπών περιουσιακών στοιχείων).

Δεν υπολογίζεται ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης στις περιπτώσεις των κενών κατοικιών. Προκειμένου για κατοικίες που παραμένουν κενές για διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών, απαιτείται η προσκόμιση φωτοαντιγράφων λογαριασμών της ΔΕΗ ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο (π.χ. λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων) από το οποίο να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό για όλο το υπόψιν διάστημα.

ΠΗΓΗ: ΤΑ ΝΕΑ

Παρατείνεται ως τις 16 Ιουλίου η προθεσμία για την ηλεκτρονική υποβολή των φορολογικών δηλώσεων εισοδήματος των φυσικών προσώπων (η αρχική προθεσμία έληγε στις 15 Ιουνίου) ενώ για δηλώσεις που θα υποβληθούν χειρόγραφα στις ΔΟΥ, η νέα προθεσμία λήγει στις 2 Ιουλίου. Αυτο προβλέπεται σε απόφαση του υπουργού Οικονομικών, Γ. Ζανιά, προκειμένου, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου, να διευκολυνθούν οι υπόχρεοι στην υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος, αλλά ταυτόχρονα να επιτευχθεί ο στόχος τής υποβολής όσο το δυνατόν περισσότερων δηλώσεων ηλεκτρονικά και να μειωθεί ο μέσος χρόνος εκκαθάρισής τους.

Σοβαρά εμπόδια στη σχεδιαζόμενη αύξηση των αντικειμενικών αξιών μπορεί να βάλει η νομολογία των δικαστηρίων, καθώς απαιτεί να στηρίζεται η αναπροσαρμογή σε στοιχεία πρόσφατα, που να απεικονίζουν την πραγματική και όχι την πλασματική αγοραία αξία των ακινήτων. Με βάση την ίδια νομολογία ζητείται να ληφθεί υπόψη και το ενδεχόμενο να έχει συμπληρωθεί κατά τη νέα αναπροσαρμογή τουλάχιστον διετής ύφεση που να βεβαιώνεται ότι έχει πλήξει την αγορά ακινήτων.

Αυτό σημαίνει ότι στην περίοδο της μεγάλης κρίσης που βιώνουμε, οι νέες αντικειμενικές αξίες δεν μπορούν να υπερβούν το μέσο όρο της αγοραίας αξίας των ακινήτων χωριστά σε κάθε περιοχή, γιατί αλλιώς απειλούνται με ακύρωση. Σε περιοχές, μάλιστα, που οι τιμές πώλησης εμφανίζονται χαμηλότερες των αντικειμενικών αξιών, το κράτος οφείλει να τις αναπροσαρμόσει προς τα κάτω, αφού θα κινδυνεύει η εκάστοτε υπουργική απόφαση να ακυρωθεί μετά από σχετική προσφυγή των ενδιαφερομένων στα δικαστήρια.

Από τη διαμορφούμενη νομολογία, ιδιαίτερα βαρύνουσα είναι η επισήμανση ότι οι αυξήσεις πρέπει να στηρίζονται και να δικαιολογούνται με βάση επαρκή και πρόσφατα στοιχεία αγοραπωλησιών που έγιναν τελευταία και όχι με παλαιότερα ή με αγγελίες για μελλοντική πώληση, που δεν αποτελούν ασφαλές στοιχείο. Παράλληλα, μολονότι το ΣτΕ απέρριψε κατ' αρχήν (στην περίπτωση του Π. Ψυχικού) τον ισχυρισμό για ακυρότητα των αυξήσεων λόγω της ύφεσης στην αγορά ακινήτων, άφησε ορθάνοιχτο το ζήτημα αυτό για το άμεσο μέλλον και γενικότερα για άλλες περιοχές. Κι αυτό γιατί στη συγκεκριμένη περίπτωση, βάρυνε στην κρίση του ότι οι αυξήσεις έγιναν για βάθος χρόνου εξαετίας, καθώς οι προηγούμενες του 2007 και 2009 έχουν ακυρωθεί, με συνέπεια να ισχύουν ακόμα τιμές του 2005. Ταυτόχρονα, δέχθηκε ότι, όταν έγιναν οι αυξήσεις στο ξεκίνημα του 2011, δεν είχε ακόμα συμπληρωθεί διετία από την ύφεση που έπληξε την αγορά ακινήτων και συνεπώς δεν μπορούσε ακόμα να ευσταθήσει ο σχετικός ισχυρισμός περί ύφεσης που πρόβαλαν οι ιδιοκτήτες ακινήτων, που προσέφυγαν κατά των αυξήσεων.