Οι νέες αντικειμενικές ανοίγουν νέα μέτωπα για την αφαίμαξη των ιδιοκτητών ακινήτων. Έτσι, με την περάτωση της διαδικασίας εξεύρεσης των νέων τιμών ζώνης που υποτίθεται ότι θα εξομοιώσουν τις αντικειμενικές αξίες με τις τρέχουσες εμπορικές αξίες των ακινήτων, θα υπάρξουν αυξομειώσεις με βάση τις οποίες θα πρέπει να υπολογιστεί ο ΕΝΦΙΑ του 2018, οδηγώντας ως εκ τούτου σε υψηλότερους ή χαμηλότερους φόρους για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων σε όλη τη χώρα. Απαίτηση των δανειστών είναι, ανεξαρτήτως των μεταβολών στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, να παραμείνει σταθερός και στο ίδιο ύψος ο ετήσιος εισπρακτικός στόχος που είναι 2,65 δισ. ευρώ. Αυτό θα επιτευχθεί είτε με αύξηση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ και του συμπληρωματικού φόρου του, ή με κατάργηση απαλλαγών του ΕΝΦΙΑ ή στο εφιαλτικό σενάριο ενός νέου φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ όπως ίσχυε στο παρελθόν).Θα επανεξεταστεί άμεσα η αναστολή εφαρμογής φόρου υπεραξίας στα ακίνητα, η οποία σήμερα ισχύει μέχρι 31.12.2018. Επίσης,θα επανεξεταστούν τα τεκμήρια διαβίωσης που επιβάλλονται στη φορολογία εισοδήματος για όλους τους φορολογούμενους με βάση τα περιουσιακά τους στοιχεία. Εάν τυχόν αυξηθούν (π.χ ο υπολογισμός των τεκμηρίων για κατοικίες, Ι.Χ κλπ) είναι βέβαιο ότι αυτό θα πλήξει ιδιαίτερα τους αυτοαπασχολούμενους καθώς στην συντριπτική τους πλειοψηφία φορολογούνται με τα υψηλότερα τεκμήρια διαβίωσης που προκύπτουν με τα περιουσιακά τους στοιχεία παρά με τα δηλούμενα εισοδήματα που είναι κατά κανόνα χαμηλότερα. Η τιμή εκκίνησης των ακινήτων σε πλειστηριασμούς για χρέη προς το δημόσιο, θα ορίζεται με βάση την εμπορική του αξία και όχι την αντικειμενική όπως σήμερα. Δηλαδή θα ισχύει κάτι ανάλογο με τους πλειστηριασμούς μεταξύ ιδιωτών ή από τράπεζες, με αναθεώρηση του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ΚΕΔΕ). Από 1ης Μαΐου του 2018 θα πρέπει να ξεκινήσουν οι ηλεκτρονικοί και μόνον πλειστηριασμοί ακινήτων για χρέη οφειλετών στο δημόσιο, με κατώτατο όριο οφειλής ακόμη και τα 500 ευρώ!

Τρεις σημαντικές αλλαγές στη φορολογία ακινήτων βρίσκονται προ των πυλών. Το αργότερο μέχρι τις 31 Μαρτίου 2018 θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία ευθυγράμμισης των αντικειμενικών αξιών με τις εμπορικές αξίες των ακινήτων. Η "ευθυγράμμιση” είναι μνημονιακή δέσμευση και ειδικά για φέτος πρωταρχικό ρόλο στη διαδικασία θα παίξουν πιστοποιημένοι εκτιμητές που θα προτείνουν τις νέες τιμές ζώνης στο υπουργείο Οικονομικών. Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί έναντι των δανειστών ότι οι αλλαγές που θα γίνουν στις αντικειμενικές αξίες δεν θα επηρεάσουν το εισπρακτικό αποτέλεσμα του ΕΝΦΙΑ. Με τον ΕΝΦΙΑ βεβαιώνονται κάθε χρόνο περί τα 3,2 δισ. ευρώ από τα οποία εισπράττονται εμπρόθεσμα εντός του έτους βεβαίωσης περίπου 2,65 δισ. ευρώ. Ακόμη και αν το γενικό επίπεδο των τιμών ζώνης μειωθεί, θα πρέπει να γίνουν αυξήσεις σε συντελεστές και κλιμάκια του ΕΝΦΙΑ προκειμένου το εισπρακτικό αποτέλεσμα του φόρου να παραμείνει το ίδιο. Από το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζουν ότι, ακόμη και αν αυξηθούν οι αντικειμενικές αξίες στις περιοχές με χαμηλές εμπορικές τιμές, θα γίνουν παρεμβάσεις προκειμένου να μην επιβαρυνθούν νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος, ενώ θα ακυρωθούν με αυξήσεις συντελεστών οι μειώσεις των τιμών ζώνης στις λεγόμενες "ακριβές” περιοχές. Στο ΥΠΟΙΚ αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο, μετά την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, να γίνουν και παρεμβάσεις στους συντελεστές και τα κλιμάκια της φορολογίας κεφαλαίου που αφορούν σε γονικές παροχές, δωρεές και κληρονομιές. Στο πλαίσιο αυτό, στο τραπέζι θα πέσουν αλλαγές σε αφορολόγητα όρια, απαλλαγές και συντελεστές προκειμένου να μην υπάρξουν απώλειες στα κρατικά ταμεία από τη μείωση των αντικειμενικών αξιών. Στη φορολογική δήλωση του 2018 θα δηλωθούν για πρώτη φορά τα εισοδήματα που απέκτησαν οι φορολογούμενοι το 2017 από βραχυχρόνιες εκμισθώσεις κατοικιών μέσω της "οικονομίας του διαμοιρασμού” (π.χ. AirBnB). Oι ιδιοκτήτες/διαχειριστές των ακινήτων θα πρέπει να προχωρήσουν σε εγγραφή στο μητρώο ακινήτων βραχυχρόνιας διαμονής (προβλέπεται να συσταθεί εντός του πρώτου τριμήνου του 2018), να υποβάλουν τη δήλωση βραχυχρόνιας διαμονής ανά μισθωτή και να καταχωρίσουν στο παραπάνω μητρώο στοιχεία απαραίτητα για τον προσδιορισμό του ετήσιου εισοδήματος.

Ηλεκτρονική παγίδα σε 1,3 εκατ. φορολογουμένους με χαμηλά εισοδήματα και ακίνητη περιουσία στήνει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Οι εκπτώσεις και οι απαλλαγές του ΕΝΦΙΑ που τους χορηγήθηκαν με τα εκκαθαριστικά του 2017 θα περάσουν από κόσκινο μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Όσοι εντοπιστούν μετά τον έλεγχο ότι έπαψαν να πληρούν τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια θα χάσουν τις εκπτώσεις και με νέα εκκαθαριστικά θα κληθούν να πληρώσουν ολόκληρα τα ποσά του ΕΝΦΙΑ. Αντίθετα νέα εκκαθαριστικά ΕΝΦΙΑ με μικρότερα ποσά φόρου θα λάβουν οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε περιοχές του Ψυχικού, της Φιλοθέης και των Δελφών όπου μειώθηκαν αναδρομικά οι αντικειμενικές αξίες σε εφαρμογή των αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας. Οι επανέλεγχοι τρέχουν και αφορούν τις δηλώσεις φόρου εισοδήματος 1,3 εκατ. νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα. Η ΑΑΔΕ διασταυρώνει εξονυχιστικά τα δεδομένα των εμπρόθεσμων δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος που υποβλήθηκαν πέρυσι. Στις περιπτώσεις που θα διαπιστωθούν μεταβολές στα στοιχεία για τα εισοδήματα των φορολογουμένων, οι οποίες θα θέτουν εκτός προϋποθέσεων απαλλαγής αυτές θα ακυρώνονται. Οι έλεγχοι που αναμένεται να οδηγήσουν σε αναδρομική ανάκληση αποφάσεων χορήγησης εκπτώσεων για χιλιάδες νοικοκυριά αφορούν: Όσους δικαιούνται έκπτωση 50% στον ΕΝΦΙΑ. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν ιδιοκτήτες ακινήτων που πληρούν της εξής προϋποθέσεις: Το συνολικό ετήσιο κατά οικογενειακό εισόδημα του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή την σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας. Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνουν τα 150 τ.μ. Όσους δικαιούνται πλήρη απαλλαγή από την πληρωμή του ΕΝΦΙΑ. Παράλληλα η ΑΑΔΕ μετά τη μείωση των αντικειμενικών αξιών σε συγκεκριμένες τιμές ζώνης στους Δήμους Ψυχικού – Φιλοθέης και Δελφών προχωρά στην έκδοση νέων εκκαθαριστικών σημειωμάτων για τον ΕΝΦΙΑ του 2017.

Με κοινή απόφαση των υπουργείων Οικονομικών και Περιβάλλοντος καθορίζονται οι τελευταίες προδιαγραφές και διαδικασίες προκειμένου να προχωρήσει τεχνικά η διασύνδεση της βάσης δεδομένων του Κτηματολογίου με τις ηλεκτρονικές υποδομές της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Ο λόγος της διασύνδεσης; Ο εντοπισμός φορολογούμενων οι οποίοι έχουν αποκρύψει το πραγματικό μέγεθος της ακίνητης περιουσίας τους προκειμένου να αποφύγουν την πληρωμή φόρων και άλλων διαδικασιών σε βάρος τους από τη φορολογική διοίκηση.

Η απόφαση που υπεγράφη από τον υπουργό Περιβάλλοντος Γιώργο Σταθάκη και την υφυπουργό Οικονομικών Κατερίνα Παπανάτσιου προβλέπει ότι εντός ενός μήνα θα πρέπει να καθοριστούν οι προδιαγραφές για τη διασύνδεση των συστημάτων των δυο υπηρεσιών. Η διασύνδεση θα μπορεί να γίνει είτε με την παροχή στοιχείων σε ψηφιακή μορφή από την μια υπηρεσία στην άλλη είτε με απευθείας επικοινωνία μέσω της χρήσης διαδικτυακών υπηρεσιών.

Στο υπουργείο Οικονομικών υπάρχουν ενδείξεις ότι μερίδα φορολογούμενων δεν έχει δηλώσει στη δήλωση ακινήτων Ε9 το σύνολο της ακίνητης περιουσίας που διαθέτει, είτε αποκρύπτοντας ακίνητα είτε δηλώνοντας σκοπίμως στοιχεία που περιορίζουν τη φορολογητέα ύλη (π.χ. μικρότερη επιφάνεια από την πραγματική).

Με την απόκρυψη του πραγματικού μεγέθους της ακίνητης περιουσίας ουσιαστικά περιορίζεται ο λογαριασμός του φόρου κατοχής ακινήτων, δηλαδή του ΕΝΦΙΑ και του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας παλιότερα. Παράλληλα, στις περιπτώσεις φορολογούμενων που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν έχουν στη διάθεσή τους την πραγματική εικόνα της ακίνητης ιδιοκτησίας τους και έτσι περιορίζεται η δυνατότητά τους να διασφαλίζουν τις απαιτήσεις του δημοσίου (π.χ. εγγραφή υποθηκών, κατασχέσεις ακινήτων, πλειστηριασμοί).

Οι φορολογούμενοι που θα εντοπισθούν μετά τη διασταύρωση να έχουν αποκρύψει ακίνητα ή να τα έχουν δηλώσει λανθασμένα με περιορισμό της φορολογητέας ύλης θα βρεθούν αντιμέτωποι με:

-επιβολή κύριου και συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ

-πρόσθετο φόρο ο οποίος υπολογίζεται ως τόκος εκπρόθεσμης καταβολής

-πρόστιμο για την υποβολή ανακριβών δηλώσεων φόρου ακινήτων.