Με το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος, που σύμφωνα με προαναγγελία που έκανε ο αναπληρωτής υπουργός ΠΕΚΑ Ν. Ταγαράς κατατίθεται τις επόμενες ημέρες για ψήφιση στη Βουλή, οι συνεταιριστές βγαίνουν από καραντίνα πολλών δεκαετιών.Ταυτοχρόνως όμως υποχρεώνονται να εγκαταλείψουν οριστικά τις ιδιοκτησίες τους, όταν πρόκειται για εκτάσεις των οποίων δεν είναι δυνατή η οικιστική αξιοποίηση, λόγω δασικών, ιδιοκτησιακών και δικαστικών εμπλοκών και απαγορεύσεων.Με τη μέθοδο της ανταλλαγής γης οι συνεταιρισμοί, παραδίδοντας τις παλιές εκτάσεις τους στο Δημόσιο, θα μπορούν να αποκτήσουν «εισιτήριο δόμησης» σε νέες «καθαρές» πολεοδομημένες δημόσιες εκτάσεις.Τις νέες περιοχές υποδοχής των συνεταιρισμών αναλαμβάνει το κράτος την υποχρέωση να εντοπίσει και να οριοθετήσει, εφαρμόζοντας Ειδικά Σχέδια Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης και Ανάπτυξης (ΕΣΠΕΡΑΑ), όπως τα ονομάζει το υπουργείο, στον πυρήνα είτε πλησίον σε «εγκαταλελειμμένους, μικρούς και φθίνοντες οικισμούς» της ελληνικής περιφέρειας.
Λίγοι, υπολογίζονται σε μερικές δεκάδες, θα είναι οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που επιτρέπει το νέο νομοσχέδιο να παραμείνουν στην έκταση που διαθέτουν σε Αττική ή οποιοδήποτε άλλο σημείο της χώρας και να την αξιοποιήσουν υπό αυστηρές προϋποθέσεις.Οι κατηγορίες των συνεταιρισμών που θα παραμείνουν και οι όροι αξιοποίησης των εκτάσεών τους όλα δείχνουν ότι είναι και, μέχρι την τελική ψήφιση του νομοσχεδίου στη Βουλή, θα παραμείνουν αντικείμενο πιέσεων και διαβουλεύσεων, μεταξύ κυβερνητικών αρμοδίων και ενδιαφερομένων.Με τα μέχρι τώρα δεδομένα παραμένουν στη θέση τους κατά βάση συνεταιρισμοί που διαθέτουν νομίμως δασικές μεν εκτάσεις, αλλά με ρυμοτομικό σχέδιο και οικιστική καταλληλότητα, που έχει εγκριθεί πριν από την ισχύ της αυστηρής δασικής προστασίας του Συντάγματος 1975, οι οποίοι θα μπορούν να αξιοποιήσουν οικιστικά, δηλαδή να χτίσουν έως 25% της συνολικής έκτασης, να διαμορφώσουν άλλο 25% της έκτασης σε χώρους κοινόχρηστους και πρασίνου, δίνοντας παράλληλα εισφορά γης στο Δημόσιο το 50% της έκτασής τους, αφού πρώτα εκπονήσουν και εφαρμόσουν με δικές τους δαπάνες σχέδιο δάσωσης και συντήρησης της βλάστησης.