Το φθινόπωρο των εκπλήξεων

Ένα άρθρο της WSJ μπορεί να αποδειχθεί προάγγελος γενικότερων εξελίξεων. Τι έγραψε η έγκυρη οικονομική εφημερίδα; Το αυτονόητο δηλαδή ότι το 2012 η ανάπτυξη θα είναι αρνητικά και αυτό θα έχει ως συνέπεια την αύξηση του ελλείμματος και του χρέους ως ποσοστό του ΑΕΠ. Με απλά λόγια η ελληνική οικονομία θα ζήσει το σύνδρομο του «πιθαριού των Δαναΐδων». Λίγο πολύ όσοι βρίσκονται στην αγορά γνωρίζουν ότι η ελληνική οικονομία δεν πρόκειται να βγει από τον φαύλο κύκλο της ύφεσης με το μίγμα πολιτικής που ακολουθεί . Έχοντας μάλιστα υπογράψει και δεσμευτεί με τους δανειστές της , το μόνο που μπορεί να προσδοκά είναι την περαιτέρω εκχώρηση δημόσιου πλούτου ως εγγυήσεις για την ανακύκλωση του χρέους της. Αυτή είναι η οικονομική όψη του προβλήματος.

Υπάρχει όμως και η πολιτική η οποία μπορεί να έχει άμεση επίπτωση και στις οικονομικές εξελίξεις. Με δεδομένο ότι και το 2012 η ύφεση θα συνεχιστεί, τα περιθώρια μίας πιο ευέλικτης οικονομικής πολιτικής είναι ελάχιστα. Έχοντας καταναλώσει το 50% του χρόνου της κυβερνητικής του θητείας και με δεδομένο ότι και η τρίτη χρονιά θα ακολουθήσει την ίδια διαδρομή με τις προηγούμενες , η προοπτική μίας πανωλεθρίας είναι όχι μόνο ορατή αλλά σχεδόν νομοτελειακή. Ήδη , δεν υπάρχει ούτε μία επαγγελματική τάξη η οποία να μη έχει πληρώσει πανάκριβα τους χειρισμούς του φθινοπώρου του 2009. Και το ερώτημα ποιον τελικά δρόμο θα ακολουθήσει. Της εξόδου, της διαχείρισης του χρόνου ή της ομαλής διαδοχής. Στην πρώτη και στην τελευταία περίπτωση το φετινό φθινόπωρο μπορεί να αποτελεί την τελευταία του ευκαιρία, για μία διαχειρίσιμη έξοδο. Αντίθετα, η πολιτική της διαχείρισης του εναπομείναντος χρόνου παραπέμπει σε πρακτικές που συνοψίζονται στην λογική της καμένης γης.

Στο δίλλημα αυτό κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος ότι στο βάθος του ορίζοντα μπορεί να υπάρχουν εκλογές.